កម្មវិធីវិចារណកថាថ្ងៃសុក្រ៖ គោលនយោបាយថៃឆ្លើយតបនឹងបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច

នាមជាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ ជាមួយចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់ (Upper Middle-Income) ថៃជាប្រទេសដែលឈានមុខគេមួយនៅអាស៊ីអាគ្មេយ៍ ដែលមានផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប ៤៩៥ ពាន់លានដុលា្លរ ភាគច្រើនទទួលបានមកពី វិស័យអាទិភាព សេវាកម្ម  ឧស្សាហកម្ម និង កសិកម្ម  ​។​ ប្រទេសនេះ ពោរពេញទៅដោយធនធានមនុស្សមានចំណេះដឹង និង មានកម្លាំងពលកម្មទាំងក្នុងស្រុក និង មកពីជាតិសាសន៍ដទៃ។ យ៉ាងណាមិញ ក្នុងរយៈពីរបីឆ្នាំមកនេះ ប្រទេសថៃស្គាល់នូវកំណែទម្រង់ថ្មីៗជាច្រើនពិសេសគឺទាក់ទងនឹងការអនុម័តច្បាប់ថ្មី ព្រោះដោយសារចេតនារបស់រដ្ឋាភិបាលដែលចង់ធ្វើទំនើបកម្មសង្គម និងទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរណ៍ឲ្យមកកំសាន្ដនៅថៃកាន់តែមានចំនួនសន្ធឹកសន្ធាប់។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ថៃបានអនុម័ត អនុញ្ញាតការ​​​ប្រើប្រាស់កញ្ឆាដោយស្របច្បាប់ និងអនុម័តច្បាប់ទទួលស្គាល់ការរៀបការរបស់អ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា។ យ៉ាងណាមិញ ក្នុងចំណោមច្បាប់ថ្មីៗដែលរដ្ឋាភិបាលនឹង គ្រោងអនុម័តនាពេលខាងមុខនេះមានដូចជា ៖  ​បន្ធូរបន្ថយ​ច្បាប់បើកដៃ​ដល់​ជនបរទេស អាចទទួល​បានសេវាកម្ម​ពពោះជំនួសនៅប្រទេសថៃ និង សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ដាក់កាស៊ីណូឲ្យក្លាយជាស្របច្បាប់។  នៅពេលដែលរដ្ឋាភិបាលថៃ ចង់បញ្ចូលកាស៊ីណូឲ្យក្លាយជាស្របច្បាប់មានចំណោទជាច្រើនចោទសួរថា៖ ហេតុអ្វីបានជាចង់ដាក់កាស៊ីណូឲ្យស្របច្បាប់? តើបំណងមួយនេះអាចទៅរួចដែរឬទេ? តើពិតជាយុទ្ធសាស្ដ្រទាក់ទាញភ្ញៀវល្អប្រសើរមែនដែលឬទេ? ដើម្បីឆ្លើយនឹងសំណួរទាំងនេះបាន យើងសូមលើកយកដំណើរដើមទងដូចខាងក្រោមនេះ៖

១. បច្ចុប្បន្នភាពនៃសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសថៃ

 ក្រោយពីរួចផុតអំពីការឆ្លងរាលដាលនៃជំងឺកូវីដ ១៩ ប្រទេសនានាខិតខំព្យាយាមស្ដារសេដ្ឋកិច្ចឲ្យមកធម្មតាវិញ ដើម្បីកាត់បន្ថយអត្រាអតិផរណា និង ភាពក្រីក្ររបស់ប្រជាជន។ ចំណែកឯប្រទេសថៃ ក៏ស្ថិតនៅក្នុងចំណោមប្រទេសទាំងនោះ ហើយក៏ជាប្រទេសសេដ្ឋកិច្ចធំលំដាប់លេខពីរនៅ អាស៊ីអាគ្នេយ៍ បានខិតខំធ្វើយ៉ាងណា ឲ្យខឿនសេដ្ឋកិច្ចកាន់តែល្អប្រសើរ និងធានាការរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋប្រកបដោយសុខដុមរមនា​ និង ជីវភាពល្អប្រសើរ។ សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសនេះ មានការដើរទៅមុខទោះបីជាតិចតួចក្ដី ជាមួយនឹងការប៉ាន់ស្មានរបស់ធនាគារពិភពលោកថា ក្នុងឆ្នាំ២០២៤នេះសេដ្ឋកិច្ចនឹងកើនឡើងមិនសូវជាខ្ពស់ទេ គឺត្រឹមតែ ២.៨%ប៉ុណ្ណោះ ហើយនឹងកើនឡើង ត្រឹម៣.០% នាឆ្នាំ ២០២៥ នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយរបស់ សារព័ត៌មានថៃហ្គ័ររបស់ថ្ងៃកាលពីថ្ងៃទី ០១ មេសា ២០២៤នេះ។​ បន្ថែមពីលើនេះទៀត ធនាគារកណ្ដាលរបស់ថៃ The Bank of Thailand (BOT) បានលើកឡើងហេតុផលធំៗដែលនាំឲ្យសេដ្ឋកិច្ចនៅថៃមិនសូវស្ទុះឡើងនោះគឺដោយសារតែ ការវិនិយោគមកពីបរទេសគឺមានតិចតួច ការនាំចេញទំនិញទៅអន្ដរជាតិមានការធ្លាក់ចុះ (ក្រុមប្រឹក្សាដឹកជញ្ជូនបានបញ្ចាក់ពីអត្រានៃការដឹកជញ្ជូនគឺត្រឹមតែ ១% ទៅ ២%ក្នុងឆ្នាំ២០២៣) ហើយនេះក៏អមជាមួយនឹងហេតុផលការមិនអនុម័តកញ្ចប់ថវិការជាតិដោយសារតែបញ្ហានៅក្នុងសភាថៃ ជាពិសេសគឺក្រោយការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០២៣។ ចំពោះលោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រីសេដ្ឋា ថាវីស៊ីន បានពណ៌នា អំពីសេដ្ឋកិច្ចថៃថា គឺជា វិបត្តិ (Crisis) ហើយបានសង្គត់ធ្ងន់ពីការកាត់បន្ថយរបាំងពន្ធគយ ក្នុងចេតនា ដោះស្រាយបញ្ហាវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចនេះ។ អ្វីដែលគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍នោះគឺ លោកសេដ្ឋាបានស្នើប្រាក់ចំនួន ៥០០លានបាត ចែកជូនដល់ប្រជាជនថៃចំនួន ៥០លាននាក់។

សម្គាល់ថា៖ រដ្ឋាភិបាលថៃ កំពុងជំរុញវិស័យឯកជន និង វិស័យទេសចរណ៍ ដែលជាដង្ហើមសេដ្ឋកិច្ច គឺធ្វើយ៉ាងណាឲ្យមានការសក្ដានុពលក៏តែខ្លាំងដើម្បី ទាក់ទាញបានភ្ញៀវបរទេសគ្រប់ទិសទីមកកំសាន្ដនៅថៃឲ្យបានយូរថៃ្ង។

២ វិស័យទេសចរណ៍នៅប្រទេសថៃ

ថៃពឹងផ្អែកខ្លាំងលើវិស័យទេសចរណ៍ ព្រោះវាបានរួមចំណែកដល់ផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបរហូតដល់៣៥៦ពាន់លានបាត។ ចំណែកឯ ក្នុងឆ្នាំ ២០២៣ ថៃទទួលបានទេសចរណ៍ជាង២៨លាននាក់ ដែលនាំឲ្យទទួលបានប្រាក់ចំណូលរហូតដល់ ១.២ ពាន់ពាន់លានបាត (៣៥ពាន់លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក)។ ទេសចរណ៍ដែលទៅកំសាន្ដនៅថៃមានទាំងអ្នកមានជីវភាពមធ្យម និង ជាសេដ្ឋីប្រាក់វ៉ុលលាន។ បន្ដទៅនេះ យើងសូមបង្ហាញពីទេចរណ៍មកពីតាមបណ្ដាលប្រទេសមួយចំនួនដូចជា៖ ប្រទេសម៉ាឡេស៊ីចំនួន៤,៥៦៣,០២០នាក់,ប្រទេសចិន ចំនួន ៣,៥១៩,៧៣៥នាក់, និង កូរ៉េ ខាងត្បូង ឥណ្ឌា និង រុស្ស៊ី សរុបចំនួន១​ ៦៥៨ ៦៨៨ នាក់​ នេះបើតាមការបញ្ចាក់របស់ការសែត The Pattaya News។  ក្ដីរំពឹងក្នុងឆ្នាំ២០២៤ ថៃសង្ឃឹមថានឹងទទួលបានទេសចរណ៍ចំនួន ៣៥លាននាក់ ដើម្បីសម្រេចសេចក្ដីរំពឹងដ៏មហិមារនេះ អាជ្ញាធរទេសចរណ៍ថៃ កំពុងពិចារណាអំពីការបន្ថែមរយៈពេលទិដ្ឋាស្នាក់នៅ ជាមួយនឹង ការអនុញ្ញាតឲ្យទិដ្ឋការមកពីគ្រប់ប្រទេសអាចចូលទស្សនា និង ស្នាក់នៅប្រទេសថៃបាន នេះជាយុទ្ធសាស្ដ្រទាក់ទាក់ទាញមួយបែប។ យើងទទួលស្គាល់ថា​ទេសចរណ៍គឺជះផលវិជ្ជមានច្រើនតែក្នុងនោះថៃជួបនោះបញ្ហាមួយចំនួនដោយសារតែភ្ញៀវទេសចរណ៍ច្រើនដូចជាទាក់ទងនឹងការប៉ះពាល់ដល់ប្រជាជននៅតាមសហគមន៍ដែលធ្លាប់តែរស់នៅបែបប្រពៃណី តែពួកគាត់ត្រូវសម្របខ្លួនទៅនឹងទេសចរណ៍ធ្វើឲ្យបាត់បង់ទម្លាប់ដែលគាត់ធ្លាប់រស់

៣.​ គម្រោងដាក់កាស៊ីណូស្របច្បាប់ដើម្បីទាញភ្ញៀវទេសចរណ៍

បច្ចុប្បន្ននេះថៃ មិនទាន់បានផ្តល់ភាពស្របច្បាប់ដល់ការបើកកាស៊ីណូឡើយ ហើយអនុញ្ញាតឱ្យបើកត្រឹមតែឆ្នោត និងចាក់សេះ ដែលគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋប៉ុណ្ណោះ។ ដោយសារតែការយល់ថា សក្ដានុពលនៃកាស៊ីណូអាចជួយឲ្យថៃរកចំណូលបានបន្ថែមទើបរដ្ឋាភិបានលោកសេដ្ឋា បានបំផុតគំនិត ដាក់កាស៊ីណូឲ្យស្របច្បាប់នៅប្រទេសថៃ។ តែថាគំនិតនេះ មិនមែនជារឿងថ្មីសម្រាប់ថៃទេ ព្រោះមាននាយករដ្ឋមន្ដ្រីមុនៗ មុនលោកលោកសេដ្ឋា ថាវីស៊ីនកាន់អំណាច ក៏មានបំណងបែបនេះដែរ តែជាអកុសលតែងត្រូវបានប្រជាជនថៃជំទាស់ ព្រោះប្រជាជនថៃគោរពព្រះពុទ្ធសាសនាយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន ហើយពួកគេគិតថា ការលែងល្បែងស៊ីសងគឺនឹងនាំទៅរកសេចក្ដីវិនាសអន្ដរាយ ព្រោះល្បែងនឹងនាំឲ្យមានអំពើអនាធិបតេយ្យ, អនាចារ្យ, លួច​ ឆក់ ប្លន់ និង ក្រីក្រនៅក្នុងសង្គម។ យ៉ាងណាក៏ដោយរដ្ឋាភិបាលមិនបានគិតបែបនោះទេ ព្រោះទោះមិនទាន់ដាក់ការស៊ីណូស្របច្បាប់ល្បែងស៊ីសង ប៉ុន្តែវាត្រូវបានបើកលួចលាក់នៅក្នុងប្រទេសថៃ ជាពិសេសនៅក្រោមដី ខណៈប្រជាជនថៃមួយចំនួន បានធ្វើដំណើរទៅប្រទេសជិតខាង ឬតំបន់ផ្សេងៗដើម្បីលេងល្បែង។ លោកសេដ្ឋា ថាវីស៊ីន បានបញ្ជាក់ពីបំណងចង់ធ្វើឱ្យកាស៊ីណូនៅថៃ មានភាពស្របច្បាប់បែបនេះលើបណ្តាញសង្គម X ថាយើងអាចធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចពណ៌ប្រផេះមានភាពស្របច្បាប់ និងប្រមូលពន្ធ។ យើងមិនចង់ផ្សព្វផ្សាយពីល្បែងឡើយ ផ្ទុយទៅវិញ យើងត្រូវគ្រប់គ្រង និងប្រើប្រាស់ឧស្សាហកម្មល្បែងជាការវិនិយោគ ដើម្បីបង្កើតការងារ»។ គម្រោងនេះត្រូវបានសមាជិកសភាគាំទ្រយ៉ាងខ្លាំង ព្រោះក្រោយពីពួកគេបានធ្វើការសិក្សាពីផលចំណេញ ដែលកាស៊ីណូ អាចកើបចំណូលបាន១២ពាន់លានដុល្លារប្រសិនបើវាស្របច្បាប់។ ដោយឡែក ផលចំណេញមួយទៀតគឺ សភាមើលឃើញថា បើការស៊ីណូស្របច្បាប់នាំឲ្យ ការចំណាយរបស់ភ្ញៀវទេសចរអាចកើនដល់ ៥២ភាគរយ ពោលគឺប្រមាណ ១៧៩០ដុល្លារ ក្នុងពេលទស្សនកិច្ចនៅថៃមួយលើក នេះគឺមានន័យថា ពួកគេចំណាយច្រើនជាងការមកទស្សនាធម្មតា។

ដំណើរបន្ដទៀត គេនឹងលើកយកការសិក្សារបស់សមាជិកសភា ដែលបានរកឃើញពីផលចំណេញ ដាក់ទៅកាន់គណៈរដ្ឋមន្រ្តី ដើម្បីធ្វើសេចក្តីសម្រេចពីភាពស្របច្បាប់នៃកាស៊ីណូ និងធ្វើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ដាក់ទៅកាន់សភា។

គួរឲ្យកត់សម្គាល់ថា​ នៅទូទាំងពិភពលោកគិតតែឆ្នាំ២០២៣ ឧស្សាហកម្មកាស៊ីណូ អាចរកចំណូលបាន ២៦២ពាន់លានដុល្លារនេះបើតាមរយៈការស្រាវជ្រាវរបស់ក្រុមហ៊ុន IBIS World ។ ហើយប្រទេសដែលទទួលបានចំណូលពីកាស៊ីណូច្រើនជាងគេនោះគឺសហរដ្ឋអាមេរិកមានកាស៊ីណូ ២១៦៩ កន្លែង ជាមួយនឹងចំណូលទទួលបានគឺ ៧០ពាន់លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំជាមួយអ្នកលេងចំនួន ៥៨លាននាក់។ មួយវិញទៀតគឺប្រទេសរ៉ូម៉ានា មានកាស៊ីណូ ៤៥០, សាធារណៈឆែក មាន៤០២, អេស្ប៉ាញមានចំនួន ៣២៧ កន្លែង និង ចក្រភពអង់គ្លេស មានចំនួន៣០៧ កន្លែង។

 តើថៃអាចធ្វើភាពស្របច្បាប់នៃការស៊ីណូបានទេ?

ជាសេចក្ដីសន្និនចុងក្រោយ ថៃនឹងធ្វើឲ្យបាននូវភាពស្របច្បាប់កាស៊ីណូក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ ព្រោះបើយោងទៅតាមមហិច្ឆតារបស់មេដឹកនាំថៃ ពួកគេគឺមានទំនោទៅរកសេដ្ឋកិច្ចនិយម និយាយរួមគឺគេចង់ទាញចំណូលសេដ្ឋកិច្ចពីវិស័យទេសចរឲ្យអស់ពីលទ្ធភាពរបស់ពួកគេព្រោះនរណាក៏ដឹងថា ថៃពូកែយកចិត្តភ្ញៀវ និង មានគំនិតច្នៃប្រឌិតខ្ពស់។ បើមើលទៅលើភាគីសភាថៃវិញ ហាក់ពេញចិត្តនឹកគំនិតធ្វើភាពស្របច្បាប់នៃការស៊ីនេះព្រោះរដ្ឋអាចគ្រប់គ្រងលើវិស័យល្បែងស៊ីសងដែលខុសច្បាប់មកស្របច្បាប់ ហើយជឿជាក់ថាអាចមានអាទិភាពគ្រប់គ្រងបានល្អជាងគ្រប់គ្រងដោយឯកជន។ ដោយឡែកថៃនឹងទាក់ទាញភ្ញៀវទេចរបានច្រើនទេ្វរដងហើយវាក៏ជាយុទ្ធសាស្ដ្រដ៏ល្អមួយសម្រាប់ទាំងជនបរទេស និង ប្រជាជនក្នុងស្រុកព្រោះ ប្រជាជនថៃមិនចាំបាច់ឆ្លងដែនទៅលេងល្បែងនៅប្រទេសដទៃដែរ គឺពួកគេលេងក្នុងស្រុក ហើយទទួលបានចំណូលចូលប្រទេសរបស់ខ្លួនទៀត  តើនេះមិនមែនជាគំនិតល្អទេឬ?