នៅលើពិភពលោកនេះគឺគ្មាននរណាម្នាក់ដែលអាចជួយ ការពារ និងជាខ្នងបង្អែករបស់យើងជានិរន្តរ៍មិនចេះឈប់នោះទេ។ ក្នុងន័យនេះ យើងគួរប្រើប្រាស់ពេលវេលាដែលគេកំពុងជួយឱ្យមានតម្លៃដើម្បីពង្រឹងសម្ថភាពនិងអំណាចរបស់យើង ជាជាងជិះសេះលែងដៃដោយចាំតែដោយផ្ដេកផ្ដួលលើអ្នកដទៃឡើយ។ ជាក់ស្ដែង ករណីដកកងទ័ពចេញក្នុងអំឡុងពេលមានវិបត្ដិនិងទោះដឹងថាការដកកងទ័ពនោះនឹងរុញច្រានស្ថានភាពឱ្យកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរក៏ដោយ អាមេរិកមិនមែនទើបតែធ្វើនោះទេ។ ប្រសិនយើងក្រឡេកទៅមើលក្នុងប្រវត្ដិសាស្ត្រវិញ វៀតណាមខាងត្បូង និងកម្ពុជារបបសេនាប្រមុខលន់នល់មិនអាចពង្រឹងសមត្ថភាពនិងអំណាចរបស់ខ្លួនបាន ត្បិតតែទទួលបានការគាំទ្រយ៉ាងពេញទំហឹងរបស់អាមេរិកទាំងការការពារ ហិរញ្ញវត្ថុ និងជំនួយយោធាជាដើម។ វៀតណាមខាងត្បូងក្នុងនាមជារដ្ឋសេរី ប៉ុន្តែបែរជាដឹកនាំដោយរបបផ្ដាច់ការ អសមត្ថភាពក្នុងការដឹកនាំ សង្គមពុករលួយ និងជាពិសេសប្រជាជនវៀតណាមទូទៅមិនគាំទ្ររហូតវៀតណាមខាងត្បូងមិនហ៊ានឈរជើងប្រកួតក្នុងសង្វៀនបោះឆ្នោតជាមួយវៀតណាមខាងជើងឡើយ។ ចំណែកឯកម្ពុជាជំនាន់របបសេនាប្រមុខលន់នល់វិញ មានអំពើពុករលួយដូចច្រេះស៊ីដែក អស្ថិរភាពសង្គមនិងសេដ្ឋកិច្ច និងជាពិសេសនោះគឺគម្លាតរវាងអ្នកមាននិងអ្នកក្រដូចមេឃនិងដី។ អ្វីដែលយើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់នោះគឺប្រទេសទាំងពីរសុទ្ធតែមានរយៈពេលដើម្បីពង្រឹងយោធាររបស់ខ្លួន រហូតមានអាវុធយុទ្ធភណ្ឌទំនើបៗយកមកប្រើ ប៉ុន្តែបែរជាចាញ់ដូចភ្នំសង្កត់នៅេពលដែលអាមេរិកដកទ័ព ទោះបីជាគ្រាដំបូងភាគីសត្រូវមានសភាពចាញ់ប្រៀបយ៉ាងណាក្ដី។
លោកចូ បៃឌិនសម្រេចចិត្ដត្រូវ
លោក ចូ បៃឌិន សម្រេចចិត្ដត្រូវដោយសារតែវត្តមានរបស់កងទ័ពអាមេរិកស្ថិតនៅក្នុងទឹកដីរបស់អាហ្វហ្កានីស្ថានអស់រយៈពេល ២០ ឆ្នាំ ដែលឆ្លងកាត់ប្រធានាធិបតីអាមេរិកអស់ ៤ រូប ប៉ុន្តែអាហ្វហ្កានីស្ថាននៅតែទន់ខ្សោយ នៅតែជាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ ហើយរដ្ឋាភិបាលអាហ្វហ្កានីស្ថាននៅតែជាកូនចៀមមិនចេះរីកចម្រើនដែលទាមទារឱ្យអាមេរិកជួយការពារពីចចកដែលជាក្រុមតាលីបង់។ សំណួរដែលត្រូវចោទសួរនោះគឺតើរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំទៀតទើបរដ្ឋាភិបាលអាហ្វហ្កានីស្ថានអាចឈរពឹងលើខ្លួនឯងបាន? ហើយតើអាមេរិកត្រូវចំណាយលុយជាតិរបស់ខ្លួនអស់ប៉ុន្មានប៊ីលានដុល្លាអាមេរិក និងពលីជីវិតទាហានអាមេរិកប៉ុន្មានទៀតដើម្បីជួយរដ្ឋាភិបាលអាហ្វហ្កានីស្ថានឱ្យមានសុខសន្តិភាព ខណៈរដ្ឋាភិបាលអាហ្វហ្កានីស្ថានមិនខំប្រឹងជួយខ្លួនឯងផង។ តាមពិតទៅ រយៈពេល ២០ ឆ្នាំគឺជារយៈពេលមួយដ៏យូរ រហូតដល់មិនត្រឹមតែអាចបង្វឹកកងទ័ពដ៏ខ្លាំងប៉ុណ្ណោះទេ ក៏ប៉ុន្តែសឹងតែអាចបង្កើតធនធានមនុស្សដ៏មានសក្ដានុពល ២ ជំនាន់ទៀតផង។ ក៏ប៉ុន្តែ ប្រទេសអាហ្វហ្កានីស្ថានមិនត្រឹមតែមិនពង្រឹងយោធាទេ ខាងសង្គមនិងសេដ្ឋកិច្ចវិញ បែរជាមានអំពើពុករលួយ ស៊ីសំណូកសូកប៉ាន់ អសន្តិសុខសង្គម និងការអនុវត្ដច្បាប់នៅមានកម្រិតទាប។ យោងតាមការចេញផ្សាយរបស់ CNBC សង្គមអាហ្វហ្កានីស្ថានមានអំពើពុករលួយស៊ីរហូតដល់វិស័យយោធាដែលកងទ័ពទទួលបានប្រាក់ខែដ៏ទាប ខ្វះការផ្គត់ផ្គង់និងខ្វះភាពស៊ីចង្វាក់គ្នាជាមួយរដ្ឋាភិបាល។ ជាមួយគ្នានេះដែរ តាមពិតទៅ ក្រុមតាលីបង់មិនមែនច្បាំងនិងបាញ់ដើម្បីគ្រប់គ្រងរាល់តំបន់នោះទេ ក៏ប៉ុន្តែមានទាហានរដ្ឋាភិបាលអាហ្វហ្កានីស្ថានជាច្រើនចុះចាញ់ដោយសារតែពួកគេយល់ថារដ្ឋាភិបាលមិនអាចជួយពួកគេបាន។
លោកចូ បៃឌិនសម្រេចចិត្ដខុស
លោកចូ បៃឌិនខុសត្រង់មើលស្រាលក្រុមតាលីបង់ពេក និងយល់ឃើញខ្ពស់ពេកលើយោធារដ្ឋាភិបាលអាហ្វហ្កានីស្ថាន។ គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា កាលពីថ្ងៃទី០៨ ខែកក្កដា កន្លងទៅនេះ លោកចូ បៃឌិនបានឆ្លើយសំណួរអ្នកកាសែតយ៉ាងជឿជាក់ថានឹងគ្មានថ្ងៃឧទ្ធម្ភាគចក្រអាមេរិកចូលទៅក្នុងទឹកដីអាហ្វហ្កានីស្ថានដើម្បីជម្លៀសប្រជាជនដូចកាលនៅសម័យសង្គ្រាមវៀតណាមឡើយ។ មួយវិញទៀតលោកបន្តថាក្រុមតាលីបង់មានចំនួនតិចជាង ហើយក្រុមយោធារដ្ឋាភិបាលមានអាវុធទំនើបៗ ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យក្រុមតាលីបង់គ្មានសង្ឃឹមអាចវាយឈ្នះក្រុមយោធារដ្ឋាភិបាលឡើយ។ យោងតាមការចេញផ្សាយរបស់ Reuter មន្ត្រីការពារជាតិអាមេរិកយល់ថាក្រុមតាលីបង់ត្រូវការរយៈពេល ៩០ ថ្ងៃដើម្បីវាយចូលទីក្រុងកាបុល។ ក៏ប៉ុន្តែខុសពីការស្មាន ក្រុមតាលីបង់វាយកាន់កាប់តំបន់ម្ដងមួយៗ រហូតដល់ទីក្រុងកាបុលមិនទាន់បាន ១០ ថ្ងៃផង ហើយប្រធានាធិបតីបានរត់ចោលស្រុកមុនក្រុមតាបង់ចូលមកទីក្រុងកាបុលទៅទៀត។ គួរបញ្ជាក់ថា ការវាយចូលដូចផ្លេកបន្ទោររបស់ក្រុមតាលីបង់នេះគឺលឿនជាងកាលពីសង្គ្រាមអាមេរិកវាយចូលទីក្រុងកាបុលនៅឆ្នាំ២០០១ទៀត។
តើប្រទេសប្រកាសចងស្ពានមេត្រីជាមួយក្រុមតាលីបង់បច្ចុប្បន្ននេះគឺជាតួអង្គចិត្ដអាក្រក់មែនទេ?
ជាការពិត នៅក្នុងពិភពនយោបាយការបរទេសគឺខុសពីពិភពនៅក្នុងរឿង ដែលគ្មានឡើយតួអង្គចិត្ដល្អនិងតួអង្គចិត្ដអាក្រក់។ ប្រទេសនីមួយៗនឹងដើរទៅតាមក្រឡាដែលខ្លួនគិតថានឹងទទួលបានប្រយោជន៍ ដែលនេះហើយជាហេតុដែលធ្វើឱ្យមានពាក្យមួយឃ្លាថា “គ្មានមិត្ដពិតប្រាកដនៅលើឆាកអន្តរជាតិ”។ ត្បិតតែជាង ២០ ឆ្នាំមកនេះអាមេរិកប្រឈមមុខជាមួយក្រុមតាលីបង់ ក៏ប៉ុន្តែនៅក្នុងការប្រឆាំងជាមួយកងទ័ពសូវៀតនៅក្នុងសង្គ្រាមត្រជាក់ អាមេរិកក៏ធ្លាប់មានទំនាក់ទំនងនិងសហការជាមួយក្រុមតាលីបង់ដែរ។ មួយវិញទៀត ទោះបីជាក្នុងកែវភ្នែកមនុស្សមួយចំនួនយល់ឃើញថាក្រុមនេះគ្រោះថ្នាក់និងសាហាវ ក៏ប៉ុន្តែក្នុងកែវភ្នែកមនុស្សផ្សេងទៀតឃើញថាជាឱកាសរបស់ពួកគេដើម្បីពង្រីកឥទ្ធិពលនិងទាញយកប្រយោជន៍។ ដូចនេះ យើងគួរតែរៀនចេះប្រើប្រាស់ពេលវេលាឱ្យមានតម្លៃដើម្បីអភិវឌ្ឍខ្លូនឯងឱ្យខ្លាំងនិងធ្វើយ៉ាងណាឱ្យខ្លួនអាចទីពឹងខ្លួនបាន ពីព្រោះគ្មាននរណាមកដឹកដៃយើងជារៀងរហូតទេ។ ប្រវត្ដិសាស្ត្រគឺជាមេរៀនដ៏ល្អសម្រាប់អនាគត ដែលជាការចាំបាច់ត្រូវពង្រឹងខ្លួនឱ្យខ្លាំងនិងទាញយកប្រយោជន៍ពីនយោបាយការបរទេសជាជាងក្លាយត្រឹមតែជាឧបករណ៍របស់នយោបាយការបរទេស។
