នៅពេលដែលភ្លើងសង្គ្រាមលោកលើកទី ២ បានរលត់ ប្រទេសដែលឈ្នះសង្គ្រាមទាំង ៥ បានមូលមតិគ្នាដើម្បីបង្កើតរបបថ្មីមួយសម្រាប់ដឹកនាំពិភពលោក និងជាពិសេសគឺបញ្ចៀសសង្គ្រាមលោកទី ៣។ តាមពិតទៅ ត្រឡប់មើលទៅប្រវត្តិសាស្រ្ត ក្នុងពេលដែលសង្រ្គាមលោកលើកទី២កំពុងបន្ត អាល្លឺម៉ង់និងជប៉ុននៅពុំទាន់ចុះចាញ់ មេដឹកនាំនៃប្រទេសធំទាំងបីគឺ លោក Franklin D. Roosevelt នៃសហរដ្ឋអាមេរិក លោក Winston Churchill នៃចក្រភពអង់គ្លេស និង លោក Joseph Stalin នៃសហភាពសូវៀត បានបើកសនិ្នសីទនៅទីក្រុងយ៉ាល់តា នាឆ្នាំ១៩៤៥ ខែកុម្ភ: ដែលរមែងត្រូវបានគេស្គាល់ថាជា សន្និសីទយ៉ាល់តា បានផ្តួចផ្តើមគំនិតក្នុងការស្វែងរកសនិ្តភាពជូនពិភពលោក ដែលគេជឿថាសន្និសីទនេះគឺជាជំហានដំបូងក្នុងការបង្កើតអង្គការសហប្រជាជាតិ។យ៉ាងណាមិញ របបមួយនេះក៏ត្រូវបានអ្នកជំនាញជាច្រើនយល់ឃើញថាហាក់ដូចជាហួសសម័យកាលបន្តិច និងមិនអាចដោះស្រាយបញ្ហាសកលទៅតាមបរិបទរបស់ភូមិសាស្ត្រនយោបាយបច្ចុប្បន្នបាន។
សិទ្ធិវេតូគឺជាឧបសគ្គ
អ្វីដែលយើងគួរចាប់អារម្មណ៍លើកត្តាដែលជាឧបសគ្គរារាំងមិនឱ្យអង្គការសហប្រជាជាតិនោះគឺសិទ្ធិវេតូ។ សិទ្ធិវេតូនេះគឺជាអំណាចមួយសម្រាប់ប្រទេសជាសមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍ទាំង៥ សម្រាប់រារាំងសេចក្ដីសម្រេចណាមួយដែលខ្លួនចង់ជំទាស់។ សិទ្ធវេតូនេះត្រូវបានប្រើប្រាស់ដំបូងគេដោយសហភាពសូវៀត កាលពីឆ្នាំ១៩៤៦ ក្នុងករណីដកទ័ពចេញពីប្រទេសលីបង់ និងស៊ីរី។ តាំងពីអង្គការសហប្រជាជាតិបង្កើតកាលពីឆ្នាំ ១៩៤៥ មក ក្រុមប្រទេសសមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍បានប្រើប្រាស់សិទ្ធិវេតូអស់ ២៩៥ លើក ហើយសហភាពភាពសូវៀតនិងរុស្ស៊ីប្រើប្រាស់លើសពីពាក់កណ្ដាលនៃចំនួនវេតូសរុប ដែលតាមពីក្រោយដោយសហរដ្ឋអាមេរិក។ ការវេតូនេះទៀតសោត គឺមិនមែនសម្រាប់តែស្វែងរកសន្តិភាពជូនពិភពលោកប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែនៅក្រោយវាំងនននៃការវេតូគឺដើម្បីការពារប្រយោជន៍របស់ប្រទេសទាំង៥នោះ និងការពារប្រទេសជាសម្ព័ន្ធមិត្ដដើម្បីបានប្រយោជន៍ភូមិសាស្ត្រនយោបាយ។ ហេតុដូច្នេះហើយទើបគោលនយោបាយការបរទេសរបស់ប្រទេសតូចៗជាមួយប្រទេសសមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍ទាំង៥គឺប្រៀបបានស្វែងរកខ្នងបង្អែកមួយសម្រាប់ការពារខ្លួន នៅពេលសកម្មភាពរបស់ខ្លួនអាចដើរហួសពីបន្ទាត់ក្រហមដែលអាចឈានចូលទៅក្នុងអង្គការសហប្រជាជាតិ។ ជាក់ស្ដែង ការវាយប្រហារក្នុងទឹកដីរបស់អ៊ុយក្រែនរបស់រុស្ស៊ីគឺគ្មានការថ្កោលទោសណាមួយពីអង្គការសហប្រជាជាតិឡើយ ហើយអង្គការសហប្រជាជាតិបានត្រឹមតែអង្វរនិងអំពាវនាវឱ្យមានការចរចារនិងបញ្ចប់សង្គ្រាម។
ការដើរផ្លូវចាស់របស់ League of Nations
អង្គការសហប្រជាតិកំពុងដើរទៅកាន់ផ្លូវចាស់ដូចដែលធ្លាប់អនុវត្តមុនសង្គ្រាមលោកលើកទី២ តាមរយ: (គោលនយោបាយលួងលោមអ្នកឈ្លានពាន) Appeasement policy ។ បើត្រឡប់មើលទៅតថភាពនាសតវត្សន៍ទី ២០នៃបណ្តាប្រទេសនៅអឺរ៉ុបទាំងអស់វិញ បន្ទាប់ពីសង្គ្រាមលោកលើកទីមួយបានបញ្ចប់ ឥទ្ធិពលប្រទេសមហាអំណាចដូចជា ចក្រភពអង់គ្លេស និងបារាំងត្រូវបានធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំង ហើយផលវិបាកដែលសង្រ្គាមបានបន្សល់ទុកឱ្យពួកគេធ្វើឱ្យប្រទេសភាគច្រើនមានបំណងប្រាថ្នានយោបាយដ៏ខ្លាំងក្លាមួយគឺ “នឹងហ៊ានលះបង់គ្រប់យ៉ាងដើម្បីសម្រេចបានសន្តិភាពសារជាថ្មី” ។ បំណងប្រាថ្នាស្វែងរកសន្តិភាព និងភាពនឿយហត់ចំពោះសង្រ្គាម គួបផ្សំនឹងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកនាទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៣០ ជាលទ្ធផលជុំរុញឱ្យមានការលើកឡើងនូវ Appeasement policy ដោយអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីអង់គ្លេស លោក Neville Chamberlain ដែលលោកជឿជាក់ថា សង្គ្រាមអាចបញ្ចៀសបានតាមរយៈការចរចា កិច្ចព្រមព្រៀង និងការទូត។ គោលនយោបាយរបស់គាត់គឺដើម្បីផ្គាប់ចិត្តអ៊ីត្លែរ(Hitler) ស្របពេលដែលមានន័យផងដែរថា នឹងត្រូវលះបង់អធិបតេយ្យភាពបូរណភាពទឹកដីរបស់ប្រទេសតូចៗតាមរយ: កិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុង Munich បានយល់ព្រមលើការកាត់ទឹកដីរបស់ប្រទេសឆេកូស្លូវ៉ាគីនៅតំបន់ Sudetenland ទៅឱ្យអ៊ីត្លែរដោយគិតថា អាចបញ្ចៀសសង្គ្រាម ។ ប៉ុន្តែ សកម្មភាពនេះបានមើលសា្រលយ៉ាងខ្លាំងចំពោះភាពលោភលន់របស់អ្នកដឹកនាំដែលមានមហិច្ចតាធំដូចជាលោក អ៊ីត្លែរ រហូតធ្វើឱ្យមានការផ្ទុះសង្គ្រាមលោកសារជាថ្មី ។ លើសពីនេះទៅទៀត វាក៏ដូចទៅនឹងសកម្មភាពដែលរុស្ស៊ីកំពុងអនុវត្តបច្ចុប្បន្នផងដែរ ទោះបីជារុស្សីបានព្រងើយកន្តើយចំពោះច្បាប់អន្តរជាតិដោយផ្គើននឹងអង្គការសហប្រជាជាតិ និងបទដ្ឋានអន្តរជាតិនៃការគោរពអធិបតេយ្យភាពជាតិក្តី ក៏អង្គការសហប្រជាជាតិមិនអាចធ្វើអ្វីបានក្រៅពីអំពាវនាវនិងអង្វរឱ្យរុស្ស៊ីបញ្ឈប់សង្គ្រាម ខណៈបណ្តាប្រទេសជាច្រើនបានអនុប្បវាទទៅលើការថ្កោលទោសចំពោះករណីរុស្សីឈ្លានពានលើអធិបតេយ្យភាព បូរណភាពទឹកដីរបស់អ៊ុយក្រែន ដោយសារតែប្រទេសទាំងនោះត្រូវការរុស្ស៊ីដើម្បីបំពេញនូវតម្រូវការសេដ្ឋកិច្ច។ ទិន្ទឹមនឹងនេះ អង្គការសហប្រជាជាតិកំពុងដើរលើគន្លងចាស់របស់សម្ព័ន្ធប្រជាជាតិ(League of Nations) ទៅហើយ ចាប់តាំងពីសង្រ្គាមនៅគ្រីមៀរ (Crimean War) នៅឆ្នាំ២០១៤ មកម្ល៉េះ ។ Appeasement policy បានលើកទឹកចិត្តឱ្យរុស្សីបន្តពង្រីកការឈ្លានពាន ហើយជ័យជម្នះនីមួយៗបានធ្វើឱ្យលោកមានទំនុកចិត្ត និងកម្លាំងក្នុងការបន្តទៅមុខជានិច្ច ដរាបណាការប្រឆាំងជាសកលលោកនៅមិនខ្លាំងក្លារហូតអាចទប់ទល់បាននឹងឥទ្ធិពលមហាអំណាចរបស់ប្រទេសកម្មុយនីស្តមួយនេះ។ មួយវិញទៀត ប្រសិនរុស្សីអាចដកខ្លួនដោយជោគជ័យ ដោយពុំមានទណ្ឌកម្មធ្ងន់ធ្ងរម្តងនេះទៀត នោះវាអាចជាគំរូដ៏អាក្រក់មួយដែលអាចឱ្យប្រទេសដទៃយកតម្រាប់តាម រំលោភអធិបតេយ្យភាពប្រទេសផ្សេងៗដោយមិនញញើត ។ ដូចនេះហើយទើបបានជាប្រទេសជាច្រើនបាននាំគ្នាបញ្ចូនជំនួយ ជាពិសេសសព្វាវុធទៅអ៊ុយក្រែនដើម្បីទប់ទល់ជាមួយរុស្ស៊ី ក៏ទោះបីជាមិនប្រឈមមុខជាមួយរុស្ស៊ីដោយផ្ទាល់ រួមជាមួយការដាក់គំនាបសេដ្ឋកិច្ច។
សរុបសេចក្តីមក នៅក្រោមកាលៈទេសៈបច្ចុប្បន្ន កំណែទម្រង់មិនត្រឹមតែជាកត្តាចាំបាច់សម្រាប់វឌ្ឍនភាពនិងនិរន្តភាពរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជាយុទ្ធនាការចាំបាច់សម្រាប់ស្ថាប័នអន្តរជាតិនេះ ក្នុងការសម្របខ្លួនទៅនឹងការផ្លាស់ប្តូរនៃស្ថានភាពអន្តរជាតិថ្មី ព្រមទាំងដើម្បីឆ្លើយតបឱ្យកាន់តែប្រសើរ ចំពោះបញ្ហាសកលលោកផ្សេងៗដែលកំពុងបន្តកើតមាន។ ជាក់ស្ដែងប្រសិនបើយើងមើលឱ្យមែនទែនទៅ ចំនួនសមាជិកអចិន្ត្រៃយក៏ជាបញ្ហាដែរ ដែល ៣ ក្នុងចំណោម ៥ នោះគឺមកពីទ្វីបអឺរ៉ុប ខណៈទ្វីបអាហ្វ្រិកមិនមានអ្នកដែលអាចឈរជាសម្លេងក្នុងសមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍ទាល់តែសោះ។ ជាមួយគ្នានេះ បច្ចុប្បន្នប៉ូលមហាអំណាចមិនដូចកាលពីបង្កើតអង្គការសហប្រជាជាតិដំបូងទេ ដែលប្រទេសមហាអំណាចបានកើនឡើងជាលំដាប់ ហើយសហរដ្ឋអាមេរិកនិងសហភាពអឺរ៉ុបតែម្ខាងមិនអាចទ្រទ្រង់សន្តិសុខពិភពលោកបានឡយ។ ម៉្យាងវិញទៀត មានតែកំណែទម្រង់ទេ ទើបយន្តការរបស់អង្គការអាចមានប្រសិទ្ធិភាពជាងមុន ដែលមិនក្លាយជាឧបករណ៍របស់ប្រទេសមហាអំណាច ហើយអាចបញ្ចៀសខ្លួនក្លាយជាសម្ព័ន្ធប្រជាជាតិ (League of Nations) ទីពីរបាន ។
