តើសេដ្ឋកិច្ចរុស្ស៊ីអាចរស់ជាមួយទណ្ឌកម្មពីប្រទេសលោកខាងលិចបានយ៉ាងដូចម្ដេច?

បរិបទសង្គ្រាមរុស្ស៊ីនិងអ៊ុយក្រែនបានបង្កើតឱ្យមានការភ្ញាក់ផ្អើលជាច្រើនមកដល់ពិភពលោកដែលអាចរាប់ចាប់ពីការសម្រេចចិត្ដបើកការវាយប្រហាររបស់រុស្ស៊ី ការដាក់ទណ្ឌកម្មរុស្ស៊ីរហូតដល់ក្លាយជាប្រទេសទទួលរងទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចច្រើនជាងគេ និងការណ៍ដែលរុស្ស៊ីអាចដកដង្ហើមសេដ្ឋកិច្ចខណៈប្រទេសដែលព្យាយាមសង្កត់សេដ្ឋកិច្ចរុស្ស៊ីកំពុងទទួលរងផលប៉ះពាល់ទៅវិញ។ ប្រទេសដែលដាក់ទណ្ឌកម្មទៅលើរុស្ស៊ីដូចជាប្រទេសក្នុងសហភាពអឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិកបានជួបប្រទះនូវការកើនឡើងអតិផរណាជាលំដាប់ និងការធំក្លិនចំហាយឱនភាពសេដ្ឋកិច្ច។ ដូចនេះហើយទើបគេសួរថា តើប្រទេសលោកខាងលិចយកថ្មទៅបោះសង្កត់ទៅលើរុស្ស៊ី​ ឬបោះទៅចំជើងខ្លួនឯង? ជាក់ស្ដែង អតិផរណារបស់តំបន់អឺរ៉ូត្រូវបាន Eurostat រំពឹងថានឹងកើនដល់ ៨.៩% ខណៈលុយអឺរ៉ូបានធ្លាក់ចុះស្មើដុល្លារអាមេរិកជាលើកដំបូងក្នុងរយៈពេល ២០ ឆ្នាំ។ មិនខុសពីសហភាពអឺរ៉ុប អតិផរណារបស់សហរដ្ឋអាមេរិកក៏បានឡើងដល់ ៩.១% ដែលធ្វើឱ្យសេដ្ឋវិទូរបារម្ភពីឱនភាពសេដ្ឋកិច្ច។ ។ ដូចនេះ ហេតុអ្វីបានជាស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចរុស្ស៊ីនៅតែល្អ ខណៈដែលគេកំពុងដាក់ទណ្ឌកម្ម?

ការរងទណ្ឌកម្មពីបណ្ដាប្រទេសលោកសេរី

ការផ្ដើមដាកទណ្ឌកម្មទៅលើរុស្ស៊ីគឺចាប់ផ្ដើមមុននឹងសង្គ្រាមបានផ្ទុះទៅទៀត ដោយក្រោយលោក វ៉្លាឌីមៀរ ពូទីន ​​ប្រកាស​ទទួល​ស្គាល់​តំបន់​ដូនែតស្ក៍ (Donetsk) ​ និង​លូហ្កានស្ក៍ (Lougansk) ជា​តំបន់​ឯករាជ្យ កាលពីថ្ងៃទី២១ កុម្ភៈ ២០២២ មុនការចូលឈ្លានពានអ៊ុយក្រែនបីថ្ងៃ សហភាពអឺរ៉ុប អាមេរិក ជប៉ុន កោះតៃវ៉ាន់ និងអូស្ត្រាលីបានពួតដៃគ្នាដាក់ទណ្ឌកម្មរួចទៅហើយ។ ទម្ងន់នៃទណ្ឌកម្មទាំងនោះបានកើនឡើងនៅពេលសង្គ្រាមបានផ្ទុះដែលសំដៅដល់ការដាក់ចូលឥស្សរៈជននយោបាយរុស្ស៊ីក្នុងបញ្ជីខ្មៅ បង្កកទ្រព្យសម្បត្តិពួកអភិជន និងធនាគាររុស្ស៊ី ហាមមិនឱ្យនាំចូលឧបករណ៍បច្ចេកវិទ្យា និងគ្រឿងសព្វាវុធ ជាពិសេសគឺគម្រោងបញ្ឈប់ការនាំចូលប្រេងពីរុស្ស៊ី។ បន្ទាប់មក ក្រុមប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យជាច្រើនរួមមាន សាធារណរដ្ឋកូរ៉េ អង់គ្លេស កាណាដា សិង្ហបុរី ​ស្វ៊ីស បារាំង និងអ៊ីតាលីជាដើម បានដាក់ទណ្ឌកម្មលើរុស្ស៊ីបន្ថែមទៀត។

ការរួមចំណែកនៃទណ្ឌកម្មរបស់ក្រុមហ៊ុនឯកជន

ការដាក់ទណ្ឌកម្មក្នុងករីណរុស្ស៊ីនិងអ៊ុយក្រែននេះបានលើសពីរវាងរដ្ឋនិងរដ្ឋ ដែលគួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលផងដែរនៅពេល ក្រុមហ៊ុនសហគ្រាសធំៗរាប់រយបាននាំគ្នាដើរចេញពីសេដ្ឋកិច្ចរបស់រុស្ស៊ី ក្នុងនោះរួមមានដូចជា Starbucks, Nike, McDonald’s, Intel, Decathlon, Heineken, Spotify Technology, InterContinental Hotels Group (IHG), Airbnb, Booking, Nestle, Coca-Cola, Boeing, TikTok,  Netflix, Samsung, Apple, Nokia, Microsoft, FIFA, UEFA, Ikea, TotalEnergies, Toyota, Ferrari, Mercedes-Benz, Ford, BMW និងក្រុមហ៊ុនធំៗជាច្រើនទៀត។ ហើយបើគិតមកទល់បច្ចុប្បន្ននេះ រុស្ស៊ីគឺជាប្រទេសទី១ដំបូងគេបង្អស់ដែលទួលរងទណ្ឌកម្មច្រើនជាងគេបំផុតនៅលើពិភពលោក និងទាំងនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រទៀតផង។

ហេតុអ្វីរុស្ស៊ីអាចទ្រាំទ្រនៅក្នុងស្ថានភាពដ៏លំបាកមួយនេះ?

រុស្ស៊ីកំពុងស្ថិតនៅក្នុងសង្គ្រាម ២ ប្រភេទក្នុងពេលតែមួយ ទី១ សង្គ្រាមឈ្លានពានទឹកដីអ៊ុយក្រែន ទី២ សង្គ្រាមទប់ទល់ និងតបតទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចពីសំណាក់ក្រុមប្រទេសសេរី។ ឧបករណ៍សំខាន់ដែលរុស្ស៊ីបានប្រើក្នុងសង្គ្រាមសេដ្ឋកិច្ចនេះមានបីសំខាន់ៗដូចជា ស្បៀងអាហារ ហិរញ្ញវត្ថុ និងថាមពល។ បើយោងតាម ​អង្គការ​ស្បៀងអាហារ​និង​កសិកម្ម​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ រុស្ស៊ី និងអ៊ុយក្រែនជាប្រទេសដែលនាំចេញគ្រាប់ធញ្ញជាតិទៅផ្គត់ផ្គង់ទីផ្សារអន្តរជាតិក្នុងទំហំធំខ្លាំងក្នុងពិភពលោក ដែលក្នុងនោះរួមមាន ស្រូវសាលី ២៧% ស្រូវបាឡេ ២៣% ពោត ១៦% និងគ្រាប់ធញ្ញជាតិផ្សេងៗទៀត។ ដូច្នេះ នៅពេលដែលរុស្ស៊ី និងអ៊ុយក្រែនខកខានមិនបាននាំចេញក្រោមហេតុផលជាប់រវល់ធ្វើសង្គ្រាម ភាពតានតឹងភូមិសាស្ត្រ និងការដាក់ទណ្ឌកម្មពីលោកខាងលិចផងនោះ តម្លៃទីផ្សារនៃស្បៀងអាហារពិភពលោកក៏កើនឡើងខ្លាំងដូចគ្នា ព្រោះការផ្គត់ផ្គង់មិនគ្រប់គ្រាន់ទៅតាមតម្រូវការ ហើយវិបត្តិកង្វះស្បៀងអាហារពិភពលោកក៏កាន់តែមានស្ថានភាពដុនដាប ជាពិសេសតំបន់ប្រទេសក្រីក្រនៅទ្វីបអាហ្វ្រិក។ ក្នុងករណីនេះ រុស្ស៊ីបានរួមចំណែកក្នុងការបង្កើនអតិផរណាពិភពលោក ដែលរុស្ស៊ីខ្លួនឯងសំបូរដោយការផ្គត់ផ្គង់ ខណៈប្រទេសលោកខាងលិចបានបង្កើនតម្រូវការទៅវិញ។

វិបត្តិធ្លាក់ថ្លៃរូបិយបណ្ណរូប្លិ៍ (Russia Ruble)

បន្ទាប់ពីសង្គ្រាមបានផ្ទុះដំបូង នៅចុងខែកុម្ភៈ និងដើមខែមីនា តម្លៃរូបិយបណ្ណជាតិរបស់រុស្ស៊ី (រូប្លិ៍) ធ្លាក់ដាំក្បាលចុះខ្លាំងបំផុតមិនធ្លាប់មានក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ។ បើយោងតាមរបាយការណ៍ហិរញ្ញវត្ថុរបស់ក្រុមហ៊ុន Google Finance នៅដើមខែកុម្ភៈពេលមុនរុស្ស៊ីឈ្លានពានអ៊ុយក្រែន​ រូបិយបណ្ណជាតិរុស្ស៊ីមានតម្លៃប្រមាណជា ៧៥រូ ប្លិ៍ប៉ុណ្ណោះក្នុង ១ដុល្លារអាមេរិក ប៉ុន្តែត្រឹមតែ ២ សប្ដាហ៍ក្រោយការឈ្លានពានអ៊ុយក្រែនគឺនៅថ្ងៃទី០៧ មីនា ក្នុង ១ដុល្លារអាមេរិក ស្មើនឹងរហូតដល់ទៅ ១៣៧ រូប្លិ៍។ វិបត្តិធ្លាក់ថ្លៃរូបិយបណ្ណរូប្លិ៍បានធ្វើឱ្យក្រុមប្រទេសសេរីដែលបានដាក់ទណ្ឌកម្មមានក្ដីសង្ឃឹមថាសេដ្ឋកិច្ចរុស្ស៊ីនឹងជួបវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរ ដើម្បីបង្ខំឱ្យរុស្ស៊ីដកកម្លាំងទ័ពពីការឈ្លានពានអ៊ុយក្រែន។ ខុសពីការរំពឹងទុករបស់ក្រុមប្រទេសលោកខាងលិច លោកពូទីនបានព្យាយាមបញ្ចុះបញ្ចូលប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ខ្លួនដើម្បីទប់ទល់និងអតិផរណាមួយនេះ ដោយការនាំចេញថាមពលប្រេង ឧស្ម័ន និងទំនិញផ្សេងទៀត ដើម្បីទទួលបានចំណូល និងអាចបន្ធូរបន្ថយភាពតានតឹងហិរញ្ញវត្ថុក្នុងស្រុកផងដែរ។

លើសពីនេះ ជាការឆ្លើយតបទៅកាន់ក្រុមប្រទេសសេរីវិញ លោក ពូទីន បាន​ប្រកាស​ថារុស្ស៊ីបញ្ឈប់ការលក់​ឧស្ម័ន​​ឱ្យ​សហភាព​អឺរ៉ុបដោយ​គិត​ជា​​ប្រាក់​ដុល្លារ ឬ​ប្រាក់​អឺរ៉ូ​ ដោយទាមទារឱ្យគ្រប់ប្រទេសដែល​ទិញ​ឧស្ម័ន​ ឬ​ប្រេង​ពី​រុស្ស៊ី ​ត្រូវ​បង់​ជា​ប្រាក់​រូប្លិ៍។ ការណ៍នេះបានធ្វើឱ្យតម្រូវការប្រាក់រូប្លិ៍កើនឡើងមួយរំពេច បណ្ដាលឱ្យតម្លៃប្រាក់រូប្លិ៍ត្រឡប់មកស្ថានភាពដើមវិញ ឬប្រសើរជាងមុនពេលសង្គ្រាមឈ្លានពានអ៊ុយក្រែនទៅទៀត។ ជាក់ស្ដែង រហូតមកទល់ពេលនេះ ក្នុង ១ ដុល្លារអាមេរិក មានតម្លៃត្រឹមតែ ៦០ រូប្លិ៍តែប៉ុណ្ណោះ។ ដោយឡែក បើយើងធ្វើការប្រៀបធៀបការចំណាយរបស់រុស្ស៊ីក្នុងការឈ្លានពានអ៊ុយក្រែន ក្នុងមួយថ្ងៃ រុស្ស៊ីចំណាយអស់រហូតដល់ទៅ ៨៧៦លានដុល្លារអាមេរិក ប៉ុន្តែការចំណាយដ៏ច្រើនមហិមាក្នុងមួយថ្ងៃនេះក៏នៅតែតិចជាងចំណូលរបស់រុស្ស៊ីដែលរកបានពីការលក់ប្រេង និងឧស្ម័នក្នុងមួយថ្ងៃៗ រហូតដល់ទៅ ១ ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិក។ តាមរយៈតួលេខនេះ យើងអាចសន្និដ្ឋានបានថា សេដ្ឋកិច្ចរុស្ស៊ីមិនត្រឹមតែមិនធ្លាក់ចូលក្នុងស្ថានភាពធ្ងន់ធ្ងរនោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងអាចរក្សាតម្លៃប្រាក់រូប្លិ៍របស់ខ្លួនឱ្យប្រសើរជាងមុនបានទៀតផង។

បើយោងតាមទីភ្នាក់ងារថាមពលអន្តរជាតិ (International Energy Agency) សហភាពអឺរ៉ុបទាំង២៧រដ្ឋសមាជិកពឹងផ្អែកលើការនាំចូលប្រេងពីរុស្ស៊ីរហូតដល់ទៅ ៤៥% និងឧស្ម័នចំនួនប្រមាណ ៤០%។ ទោះជាយ៉ាងណា ក្រុមមេដឹកនាំក្នុងសហភាពអឺរ៉ុបបានសន្យាថានឹងកាត់បន្ថយការនាំចូលប្រេង និងឧស្ម័នពីរុស្ស៊ីចំនួន៩០% នៅចុងឆ្នាំ២០២២។ ប៉ុន្តែ ការសន្យានេះអាចនឹងមិនទទួលបានជោគជ័យ ព្រោះរដូវរងារនឹងឈានមកដល់ក្នុងខែធ្នូចុងឆ្នាំនេះ ដូច្នេះតម្រូវការរបស់ពលរដ្ឋអឺរ៉ុបនូវថាមពលបន្ថែមនឹងកើនឡើងបន្ថែមទៀត ដែលអាចជាឧបសគ្គក្នុងការឈានទៅរកគោលដៅ៩០%នេះ។

រហូតមកទល់ពេលនេះរុស្ស៊ីបានប្រើប្រាស់ធនធានថាមពលរបស់ខ្លួនជាអាវុធនយោបាយ (Political Weapon) តាមរយៈការកាត់ផ្ដាច់ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេង និងឧស្ម័នទៅកាន់ប្រទេសសមាជិកអឺរ៉ុបចំនួន១២រួចមកហើយ បើគិតត្រឹមដើមខែកក្កដា ២០២២។ ហើយបើយោងតាម ការចេញផ្សាយរបស់ Aljazeera ក្រុមហ៊ុនថាមពលរុស្ស៊ី Gazprom បានកាត់បន្ថយការផ្គត់ផ្គង់ឧស្ម័នទៅកាន់អឺរ៉ុបតាមរយៈបំពង់បង្ហូរឧស្ម័ន Nord Stream 1 មកនៅត្រឹមតែ២០%នៃសមត្ថភាពបំពង់បង្ហូរសរុបតែប៉ុណ្ណោះ។ ក្រោយវិបត្តិកូវីដ១៩បានធូរស្រាល តម្រូវការថាមពលមានការកើនឡើង ស្របពេលដែលរុស្ស៊ីកាត់បន្ថយការបង្ហូរឧស្ម័នទៀតផងនោះ បានធ្វើឱ្យតម្លៃថាមពលប្រេង និងឧស្ម័ននៅអឺរ៉ុបកើនឡើងខ្លាំង ហើយបានជះឥទ្ធិពលទៅដល់អតិផរណានៃតម្លៃទីផ្សារទំនិញផ្សេងៗទៀតទូទាំងទ្វីបអឺរ៉ុបទាំងមូល និងសហរដ្ឋអាមេរិកផងដែរ។ គិតត្រឹមខែមិថុនា ២០២២ អត្រាអតិផរណាតំបន់ដែលប្រើប្រាស់ប្រាក់អ៊ឺរ៉ូបានកើនដល់ទៅប្រមាណ ៨.៦% នេះដោយផ្អែកទៅលើការចេញផ្សាយរបស់ Trading Economics។ ទន្ទឹមនេះ រុស្ស៊ីបានប្រើប្រាស់មធ្យោបាយកាត់បន្ថយអត្រាការប្រាក់ដើម្បីកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់ និងទប់ស្កាត់អតិផរណាមុនសង្គ្រាមផ្ទុះទៅទៀត។

សរុបជារួម ការដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ច គឺជាមធ្យោយបាយដ៏ពេញនិយមរបស់មហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចសេរី និងត្រូវបានគេយល់ថាមានប្រសិទ្ធិភាព និងងាយស្រួលដាក់ទៅលើប្រទេសមួយចំនួនកន្លងមក។ ផ្ទុយទៅវិញ ប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្មរុស្ស៊ីបានចាក់ស្រេះចូលក្នុងសរសៃឈាមសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកយ៉ាងជ្រៅ ដូច្នេះ ការដាក់ទណ្ឌកម្មរុស្ស៊ីពីក្រុមប្រទេសលោកខាងលិច ប្រាកដណាស់នឹងមានផលជះត្រឡប់ទៅវិញ ហើយរុស្ស៊ីទំនងជាអាចរុញច្រានសេដ្ឋកិច្ចអឺរ៉ុបទាំងមូលឱ្យធ្លាក់ចូលក្នុងវិបត្តិដូចខ្លួនដែរក៏ថាបាន។ ហើយចំណុចដែលគួរកត់សម្គាល់មួយដ៏សំខាន់នោះគឺ ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចបានផ្ដល់ទុក្ខលំបាកដល់តែប្រជាពលរដ្ឋសាមញ្ញ ដែលរស់នៅក្នុងប្រទេសនោះប៉ុណ្ណោះ រីឯមេដឹកនាំគ្រាន់តែមានឈ្មោះថាជាអ្នកទទួលរងទណ្ឌកម្ម ដោយសារតែខ្លួនមានតួនាទីជាតំណាងប្រទេសជាតិនោះ។