សេដ្ឋកិច្ចនៃសហរដ្ឋអាមេរិកពីហានិភ័យមកកាន់សភាពល្អ

កត្តារំខានសំខាន់ៗដូចជាការស្តារឡើងវិញពីវិបត្តិជំងឺកូវីដ១៩ និងការឈ្លានពានរបស់រុស្សីទៅលើអ៊ុយក្រែនបានធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសជាច្រើននៅលើសកលលោកធ្លាក់ទៅក្នុងភាពមិនប្រាកដប្រជា រាប់បញ្ចូលទាំងប្រទេសដែលជាមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចដូចជាចិន ចក្រភពអង់គ្លេស និងសហភាពអឺរ៉ុបដែលបានជួបប្រទះនឹងបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច ឬកំពុងតែឆ្ពោះទៅរកបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច។ យ៉ាងណាមិញ ទោះបីជាស្ថិតនៅក្នុងបរិបទដ៏យ៉ាប់យឺនដូចនេះក្តី ក៏សេដ្ឋកិច្ចរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនៅតែរក្សាបាននូវភាពរឹងមាំ ទោះបីជាការអភិវឌ្ឍមិនសម្រេចបានដូចការរំពឹងទុកមួយរយភាគរយ ក៏នៅតែមានសូចនាករសំខាន់ៗមួយចំនួនបានចង្អុលបង្ហាញពីភាពល្អប្រសើររបស់សេដ្ឋកិច្ចប្រទេសនេះ។

ភាពចម្រូងចម្រាសជុំវិញបញ្ហាវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចនៅសហរដ្ឋអាមេរិក

សេដ្ឋវិទូកម្រនឹងដឹងថាវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចបានចាប់ផ្ដើមពីពេលណាមកណាស់ ព្រោះពេលខ្លះទាល់តែជួបប្រទះនឹងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចទើបដឹងថាវាបានកើតឡើងហើយ ឬពេលខ្លះទៀតទាល់តែវិបត្តិ សេដ្ឋកិច្ចនោះបានបញ្ចប់ទៅវិញទើបដឹងថាខ្លួនបានឆ្លងកាត់វារួចហើយ។ នៅពេលដែលសេដ្ឋកិច្ចរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកបានធ្លាក់ចុះផ្ទួនៗជាប់គ្នានៅក្នុងពីរត្រីមាសដំបូង និងជួបប្រទះនឹងអត្រាអតិផរណាខ្ពស់ហួសហេតុ វាបានបង្កឱ្យមានការព្រួយបារម្ភជាច្រើនថាសហរដ្ឋអាមេរិកកំពុងតែធ្លាក់ចូលទៅក្នុងការជាប់គាំងនៃសេដ្ឋកិច្ច (Economic Recession)។ ប៉ុន្តែការកំណត់និយមន័យឱ្យការជាប់គាំងសេដ្ឋកិច្ច នេះគឺមិនមាននិយមន័យគោលមួយទេ។ ជាក់ស្តែង ការិយាល័យស្រាវជាវសេដ្ឋកិច្ចជាតិ (National Bureau of Economic Research) បានកំណត់យកសូចនាករបួនយ៉ាងក្នុងការចង្អុលបង្ហាញពីការកើតឡើងនៃវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច៖ ប្រាក់ចំណូលពិតប្រាកដ(ដកការផ្ទេរ) ការចំណាយពិតប្រាកដ ផលិតកម្មឧស្សាហកម្ម និងការងារ។ ក្រឡែកមើលសហរដ្ឋអាមេរិក ទោះបីជាឥទ្ធិពលនៃអតិផរណាបានបង្កប់ខ្លួននៅក្នុងប្រាក់ចំណូលពិតប្រាកដប៉ុន្តែសូចនាករដទៃទៀតនៅតែរីកចម្រើនធម្មតា។

យន្តការដើម្បីទប់ទល់នឹងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចក៏ដូចជាអតិផរណារបស់រដ្ឋាភិបាល

រដ្ឋបាលរបស់លោក ចូ បៃឌិន ក៏បានដាក់ចេញនូវយន្តការ៣យ៉ាងដើម្បីជួយទប់ទល់នឹងបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចក៏ដូចជាអតិផរណា។ ការដាក់ចេញនូវ Inflation Reduction Act ធ្វើការកាត់បន្ថយឱនភាពបានច្រើនគឺមានចំនួន១.៥ទ្រីដុល្លាអាមេរិកនៅឆ្នាំនេះ ហើយការបញ្ចេញប្រេងឥន្ធនៈពីទុនបម្រុងប្រេងយុទ្ធសាស្ត្រក៏កំពុងធ្វើឱ្យតម្លៃប្រេងឥន្ធនៈមានភាពធ្លាក់ចុះខ្លះដែរ។ ​ ជាពិសេស ការព្យាយាមកាត់បន្ថយថ្លៃថ្នាំតាមវេជ្ជបញ្ជា និងរក្សាកម្រិតនៃថ្លៃថែទាំសុខភាពក៏ត្រូវបានធ្វើឡើង។ ក្រៅពីនេះ លោកប្រធានាធិបតី ចូ បៃឌិន បានចុះហត្ថលេខាលើវិក័យប័ត្រហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទ្វេភាគីជាង ១ទ្រីលានដុល្លារអាមេរិកហើយបង្កើតវាជាច្បាប់។ មូលនិធិជាង ៥៥០ ប៊ីលានដុល្លារត្រូវបានវិនិយោគទៅក្នុងការដឹកជញ្ជូន ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិត និងឧបករណ៍ប្រើប្រាស់ក្នុងគេហដ្ឋានដែលត្រូវបានគេនិយាយថានឹងជំរុញសេដ្ឋកិច្ច និងបង្កើតការងារ។ លើសពីនេះទៅទៀត ប្រធានាធិបតី ចូ បៃឌិន ក៏បានចុះហត្ថលេខាលើច្បាប់ bipartisan ដែលមានទិសដៅពង្រឹងការប្រកួតប្រជែងរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកជាមួយប្រទេសចិនដោយការវិនិយោគរាប់ប៊ីលានដុល្លារទៅក្នុងការផលិត semiconductor ក្នុងស្រុក និងការស្រាវជ្រាវវិទ្យាសាស្ត្រ។

អត្រានៃកំណើនផលិតផលក្នុងស្រុកស្ថិតនៅក្នុងបន្ទាត់សុវត្តិភាព និងកំណើនសេដ្ឋកិច្ច

 រង្វាស់ដ៏ធំបំផុតនៃសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចគឺផលិតផលសរុបក្នុងស្រុក (GDP) ។ ប្រសិនបើសេដ្ឋកិច្ចមួយមានសុខភាពល្អ នោះ GDP នឹងស្ថិតនៅចន្លោះពី ២ ភាគរយ ទៅ ៣ ភាគរយ។ ប៉ុន្តែបើសេដ្ឋកិច្ចនោះកើនឡើងលើសពី ៣ ភាគរយ នោះវាអាចបង្កជាបញ្ហាដោយសារតែសេដ្ឋកិច្ចមានកំណើនលឿនហួសហេតុដែលបណ្តាលឱ្យលើសពីអត្រានិរន្តរភាព។ ពីរត្រីមាសដំបូងបានចង្អុលឱ្យឃើញពីការធ្លាក់ចុះនៃ GDP ប៉ុន្តែអ្វីៗក៏បានប្រសើរឡើងជាងមុននៅពេលដែល GDP បានកើនឡើងវិញនៅក្នុងត្រីមាសទី៣។ បើយោងទៅតាមអ្នកតាមដានពីធនាគារ Federal Reserve Bank of Atlanta GDP ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងកើនឡើងប្រហែល ២.៩%នៅចន្លោះខែកក្កដា និងខែកញ្ញា។

ទន្ទឹមនឹងនេះ អត្រានៃអ្នកឥតការងារធ្វើនៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិកបានធ្លាក់ចុះសឹងតែរៀងរាល់ខែ នេះបើគិតចាប់ពីដើមឆ្នាំរហូតមកដល់ខែកញ្ញា​។ នៅខែមករាមានអត្រានៃអ្នកឥតការងារធ្វើដល់ទៅ ៤ ភាគរយតែ ទិន្នន័យចុងក្រោយបង្អស់គឺ ៣.៥%។ អត្រានៃអ្នកឥតការងារធ្វើនៅ ៣.៥ %គឺជាអត្រាដែលទាបជាងគេក្នុងរយៈពេល៥០ឆ្នាំចុងក្រោយនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក។ ជាមធ្យម ការងារជាង ៤០០,០០០ ត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងមួយខែៗ។

ការគ្រប់គ្រងអតិផរណារបស់ធនាគារកណ្តាល

 ពេលនេះអត្រាអតិផរណានៅសហរដ្ឋអាមេរិកកំពុងតែស្ថិតនៅក្នុងភាគរយមួយដែលខ្ពស់គួរឱ្យកត់សម្គាល់ពោលគឺអត្រាអតិផរណាប្រចាំឆ្នាំបានកើនឡើងពី ៣.២ ភាគរយក្នុងឆ្នាំ ២០១១ ដល់ ៨.៣ ភាគរយនៅឆ្នាំ ២០២២។ ទោះជាបែបនេះក្តីក៏ភាពសុទិដ្ឋិនិយមនៅតែមានជានិច្ចក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការកើនឡើងនៃអតិផរណា។ ប្រព័ន្ធធនាគារកណ្តាលរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកដែលហៅថា Federal Reserve បានស្វែងរកការគ្រប់គ្រងអតិផរណាដោយកំណត់គោលការណ៏រូបិយវត្ថុបង្រួម (Contractionary Monetary Policy) ដែលមានគោលបំណងបង្កើតឱ្យមានឥទ្ធិពលលើអត្រាការប្រាក់ ឬម៉្យាងទៀតអាចហៅបានថាការបង្កើនអត្រាការប្រាក់គោល។ នៅពេលដែលអតិផរណាខ្ពស់ពេក Federal Reserve ជាធម្មតាដំឡើងអត្រាការប្រាក់ដើម្បីបន្ថយល្បឿនសេដ្ឋកិច្ច និងធ្វើឱ្យអតិផរណាធ្លាក់ចុះ។ គេប្រើមធ្យោបាយសំខាន់ៗមួយចំនួនដើម្បីអនុវត្ដគោលការណ៏នេះដែលមានដូចជា៖ ប្រតិបត្តិការទីផ្សារបើកចំហ (Open Market Operations) អត្រាមូលនិធិរបស់ Fed (Fed Funds Rate) និងការផ្លាស់ប្តូរអត្រាបញ្ចុះតម្លៃ (Discount Rate)។

សរុបមក សេដ្ឋកិច្ចរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកប្រាកដណាស់មិនបានរីកចម្រើនយ៉ាងល្អឥតខ្ចោះនោះទេដោយផ្អែកទៅលើស្ថានការណ៏មិនអំណោយផលជាច្រើនដែលកំពុងតែរំខានដល់សកម្មភាពសេដ្ចកិច្ចគ្រប់ទីកន្លែង។ ទោះបីជាយ៉ាងនេះក្តីក៏ពុំទាន់មាននរណាហ៊ានអះអាងថាអាមេរិកកំពុងតែជួបប្រទះនឹងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចនោះទេក៏ព្រោះតែសូចនាករសំខាន់ៗមួយចំនួនដែលចង្អុលបង្ហាញពីវឌ្ឍនភាពបើទោះបីជាតិច និងយឺតយ៉ាងណាក្តី។