ក្រោយពីសង្គ្រាមលោកលើកទី២ត្រូវបានបញ្ចប់ ព្រះរាជាណាចក្រថៃគឺជាប្រទេសមួយដែលមានសភាពក្រីក្រខ្លាំងនៅក្នុងតំបន់។ ប៉ុន្តែក្រោយមកសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសថៃបានកែប្រែមុខមាត់ដ៏គួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ ដោយសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសនេះចាប់ផ្តើមវិវត្តន៍ទៅមុខយ៉ាងឆាប់រហ័ស។ តួយ៉ាង ប្រទេសថៃបានផ្លាស់ប្តូរពីប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមកម្រិតទាបមកជាប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់ក្នុងរយៈពេលតិចជាងមួយជំនាន់។ យ៉ាងណាមិញ សព្វថ្ងៃនេះកំណើនសេដ្ឋកិច្ចដ៏លឿននេះក៏ហាក់បានជាប់គាំង ដែលស្ថានភាពនេះត្រូវបានសេដ្ឋវិទូបានចាត់ទុកស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសថៃថាជា “ការជាប់គាំងនៃចំណូលកម្រិតមធ្យមរបស់ប្រទេសថៃ” (The Middle income trap of Thailand)។ នៅក្នុងអត្ថបទនេះយើងនឹងនិយាយអំពីហេតុផលដែលបានធ្វើឱ្យប្រទេសថៃផ្លាស់ប្តូរពីប្រទេសចំណូលមធ្យមកម្រិតទាបទៅប្រទេសចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់និងភាពជាប់គាំងនៃសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសនេះ។
ការផ្លាស់ប្តូរពីប្រទេសដែលមានចំណូលមធ្យមកម្រិតទាបទៅជាប្រទេសដែលមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់
ប្រទេសថៃបានផ្លាស់ប្តូរពីប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមកម្រិតទាបទៅជាប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់ក្នុងរយៈពេលតិចជាងមួយជំនាន់ ដែលការផ្លាស់ប្តូរនេះត្រូវបានស្ទង់ដោយធនាគារពិភពលោកនៅឆ្នាំ ២០១១។ ការផ្លាស់ប្តូរប្រាក់ចំណូលរបស់ប្រទេសថៃបានកើតឡើងដោយសារតែ កំណើនដ៏រហ័សនៃទំនើបកម្មសេដ្ឋកិច្ចរបស់គេ ដែលកំណើននេះបានធ្វើឱ្យប្រទេសថៃផ្លាស់ប្តូរទៅជាប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់ព្រមទាំងការអភិវឌ្ឍន៍សង្គមដ៏រឹងមាំ។ លទ្ធផលនៃការផ្លាស់ប្តូរសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសថៃបានធ្វើឱ្យចំនួននៃភាពក្រីក្រនៅក្នុងប្រទេសធ្លាក់ចុះ ខណៈដែលសេវាអប់រំនិងសុខភាពបានពង្រីកកាន់ធំនិងកាន់តែប្រសើរឡើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់។ នៅអំឡុងឆ្នាំ ១៩៦០ ដល់ ១៩៩៦ អត្រាកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ថៃមានកម្រិតដល់ទៅ ៧.៥% ហើយសូម្បីតែនៅអំឡុងពេលវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុកើតឡើងក៏អត្រានៃកំណើននេះនៅតែមានអត្រាខ្ពស់នៃ ៥% ពី ១៩៩៩ ដល់ ២០០៥ ផងដែរ។ លើសពីនេះទៀតការផ្លាស់ប្តូរនេះក៏បានកើតឡើងដោយសារតែការនាំចេញផ្តាច់មុខនៃសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសថៃផងដែរ ដែលមានដូចជាការនាំចេញនូវគ្រឿងអេឡិចត្រូនិច អាហារនិងភេសជ្ជៈ រូមទាំងគ្រឿងម៉ាស៊ីននិងឧបករណ៍ផ្សេងៗជាដើម ។ ដោយការធ្វើសេដ្ឋកិច្ចបែបនេះបានទាក់ទាញការវិនិយោគពីបរទេសច្រើន។ ស្របគ្នានេះដែរ ការទាក់ទាញការវិនិយោគពីបរទេសកាន់តែច្រើននោះនឹងធ្វើឱ្យមានការបង្កើននូវផលិតកម្មកាន់តែច្រើន។ បន្ថែមពីលើនេះទៀត ការវិនិយោគពីបរទេសគឺជាផលចំណេញរបស់ប្រទេសថៃដោយសារតែប្រទេសថៃមានកម្លាំងពលកម្មថោក ដែលអាចបង្កើនផលិតកម្មបានកាន់តែច្រើនទៀត។ ការនាំចេញចេញផ្តាច់មុខនិងការវិនិយោគពីបរទេសជាចំណងនៃការបង្កើននូវផលិតភាពសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសថៃ។ មួយវិញទៀតផលិតកម្មស្រូវក៏ជាផ្នែកមួយនៃការផ្លាស់ប្តូរសេដ្ឋកិច្ចរបស់ថៃដែរ ដែលផលិតកម្មនេះជាចំណែកមួយនៃសេដ្ឋកិច្ចរបស់ថៃដែលធ្វើឱ្យថៃបានក្លាយជាប្រទេសមួយដែលនាំចេញស្រូវធំជាងគេនៅរយះពេល ៣០ ឆ្នាំកន្លងមក (ឆ្នាំ ២០១២)។ ដោយឡែកប្រទេសថៃគឺជាប្រទេសមួយដែលមានការមមាញឹកក្នុងការចេញចូលរបស់ភ្ញៀវទេសចរណ៍។ ដោយហេតុនេះហើយទើបប្រទេសថៃបានធ្វើឱ្យវិស័យទេសចរណ៍បានក្លាយជាចំណែកមួយនៃការផ្លាស់ប្តូរសេដ្ឋកិច្ចដ៏លឿនរបស់គេដែលវិស័យនេះបានរកចំណូលជូនជាតិសរុបស្មើនឹង ១/៥ នៃប្រាក់ចំណូលសរុប។ បន្ថែមពីនេះទៀតវិស័យទេសចរណ៍ក៏បានបង្កើតការងាររួមទាំងការធ្វើជំនួញផ្សេងទៀតទៅលើប្រាក់ចំណូលនៃវិស័យទេសចរណ៍ផងដែរ។ ជាលទ្ធផលភាពជោគជ័យនៃសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសថៃបាននាំមកនូវវឌ្ឍនភាពសង្គមរបស់គេដែលទទួលបានការចាប់អារម្មណ៍ជាច្រើន។
ការជាប់ឃុំនៃសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសថៃ
មុននឹងចូលទៅកាន់ហេតុផលដែលធ្វើឱ្យប្រទេសថៃបានជាប់គាំងនៅក្នុងប្រាក់ចំណូលកម្រិតមធ្យម ជាដំបូងអ្នកទាំងអស់គ្នាគួរយល់អំពីពាក្យថា ”ការជាប់គាំងប្រាក់ចំណូលកម្រិតមធ្យម” (The Middle Income Trap) ឬ (MIT) គឺជាការជាប់គាំងស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចនៃប្រទេសមួយនៅក្នុងកម្រិតប្រាក់ចំណូលកម្រិតមធ្យមហើយមិនអាចបន្តមានកំណើនទៅជាប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលកម្រិតខ្ពស់បាន។ ភាពជាប់គាំងនេះគឺកើតឡើងដោយសារតែកម្រៃប្រាក់ឈ្នួលក្នុងការធ្វើការមានកម្រិតទាប និងការប្រើប្រាស់កម្លាំងពលកម្មដែលគ្មានជំនាញច្បាស់លាស់ ដែលស្ថានភាពនេះធ្វើឱ្យប្រទេសដែលជួបប្រទះមានផលលំបាកក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍ទៅកាន់ចំណូលកម្រិតខ្ពស់មួយកម្រិតទៀត។ ងាកមកមើលថាតើហេតុផលអ្វីដែលធ្វើឱ្យថៃជាប់គាំងនៅក្នុងចំណូលកម្រិតមធ្យមរបស់ប្រទេសថៃវិញ?
បើយោងទៅតាម TDRI Quarterly ( Thailand Development Research Institute) ដែលជាស្ថាប័នដែលច្រើនសិក្សាទៅលើផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ការជាប់ឃុំសេដ្ឋកិច្ចរបស់ថៃគឺនៅមិនទាន់មានការសន្មតច្បាស់លាស់នៅឡើយនោះទេ។ ប៉ុន្តែបើតាមការប្រៀបធៀបក៏ដូចជាការសង្កេតមើលលទ្ធផលសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសថៃក្នុងរយៈពេលប្រមាណ ២០ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះគឺបានឱ្យដឹងថាប្រទេសថៃមានការជាប់គាំងសេដ្ឋកិច្ច។ ការធ្លាក់ចុះនៃការវិនិយោគពីបរទេសគឺជាបញ្ហាមួយដែលធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសថៃមិនមានការរីកលូតលាស់ ដែលប្រទេសថៃមានការធ្លាក់ចុះនៃការវិនិយោគពី៤០% មក ត្រឹម ២៥%។ មួយវិញទៀតហេតុផលនយោបាយក៏ជាបញ្ហាមួយដែលធ្វើឱ្យប្រទេសថៃជាប់គាំងផងដែរពីព្រោះបើយោងតាមប្រវត្តិសាស្រ្ត មកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះប្រទេសថៃមានការធ្វើរដ្ឋប្រហាររដ្ឋាភិបាលជាច្រើនដងរួចមកហើយដែលនេះបានធ្វើឱ្យមានផលប៉ះពាល់មួយកម្រិតដល់សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសនេះ។ មួយទៀតសោតប្រទេសថៃក៏នៅតែជាប្រទេសដែលមានបច្ចេកវិទ្យាទាបនៅឡើយ រីឯការអប់រំក៏មានការជាប់គាំងដោយមិនមានការរីកលូតលាស់បន្តទៀត។ មួយចំណែកទៀតកម្រៃនៃពលកម្មមានការកើនឡើងខ្ពស់ប៉ុន្តែផលិតភាពបែរជាមានការធ្លាក់ចុះទៅវិញ។ ប្រសិនបើប្រៀបទៅនឹងឆ្នាំ ១៩៩៨ កម្រិតនៃផលិតផលក្នុងស្រុកក៏ដូចជាអត្រាកំណើនសេដ្ឋកិច្ចមានការកើនឡើងខ្ពស់ប៉ុន្តែមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្នកំណើននិងកម្រិតនេះនៅតែបន្តធ្លាក់ចុះ។
