កម្មវិធីថង់ប្រាជ្ញា៖ ឥទ្ធិពលនៃកំណើនចំនួនប្រជាជនវ័យចាស់ក្នុងពិភពលោក

ពិភពលោកកំពុងតែទទួលរងនូវការផ្លាស់ប្តូរប្រជាសាស្រ្ត (demographic shift) ហើយមិនមានប្រទេសណាមួយដែលមានគោលការណ៍ច្បាស់លាស់ក្នុងការរ៉ាប់រងដោះស្រាយនៃបញ្ហាដែលនឹងរះមកដោយសារកំណើននៃចំនួនប្រជាជនវ័យចាស់នេះឡើយ (No country is immune to this)។ យោងតាមអង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) ប្រជាជនទូទាំងប្រទេសកំពុងផ្លាស់ប្តូរទៅរកការរស់នៅយូរជាងមុន ដោយអាយុកាលនៃការរស់នៅនឹងកើនឡើងទៅដល់ ៦០ឆ្នាំជាមធ្យម នៅក្នុងឆ្នាំ ២០៣០ ខាងមុខ។ មួយវិញទៀត ការថយចុះនៃអត្រាកំណើតក៏មានផលប៉ះពាល់ទៅលើការផ្លាស់ប្តូរចំនួនប្រជាជន (the replacement rate) ផងដែរ។ ដោយហេតុនេះហើយ ទើបការផ្លាស់ប្តូរនៃអាយុកាលការរស់នៅរបស់មនុស្សមានផលប៉ះពាល់ជាច្រើនទៅលើសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម។ នៅក្នុងអត្ថបទនេះនឹងនិយាយអំពីកំណើននៃចំនួនប្រជាជនវ័យចាស់ និងផលប៉ះពាល់នៃកំណើននេះទៅលើសេដ្ឋកិច្ចនិងសង្គម។

អំពីកំណើននៃចំនួនប្រជាជនវ័យចាស់

យោងតាម WHO កំណើននៃចំនួនប្រជាជនវ័យចាស់គឺជាឱកាសមួយដែលផ្តល់ឱ្យបុគ្គលក្នុងការធ្វើអ្វីដែលថ្មី។ ហើយការកើនឡើងនៃចំនួនប្រជាជនវ័យចាស់នេះ កើតឡើងផ្សេងៗគ្នាទៅតាមការផ្លាស់ប្តូរនៃសង្គមនិងការរស់នៅរបស់បុគ្គល។ បញ្ហានេះជាហានិភ័យមួយដោយសារតែចំនួននៃអត្រាកំណើតមានការធ្លាក់ចុះ។ ហើយចំនួនប្រជាជនរវាងមនុស្សចាស់ និងក្មេង មានទំនាក់ទំនងគ្នាងក្នុងកាជាវដ្តជីវិត។ បើរៀបរាប់តាមដំណើរជីវិតមក មនុស្សវ័យក្មេងដែលកំពុងតែស្ថិតនៅក្នុងវ័យសិក្សាត្រូវជួយទំនុកបម្រុងដោយមនុស្សដែលនៅក្នុងវ័យធ្វើការ។ ដោយឡែកមនុស្សវ័យធ្វើការនឹងចូលនិវត្តន៍នៅក្នុងអាយុសមស្របមួយដែលអាចនៅចន្លោះពីអាយុ ៦០ ទៅ ៦៥ ឆ្នាំ ដោយរំពឹងថាក្រោយពីចូលនិវត្តន៍ការចាយវាយនឹងត្រូវបានរ៉ាប់រងដោយយុវជនក្នុងវ័យធ្វើការវិញ។ ដោយសារតែការកើនឡើងនៃចំនួនប្រជាជនវ័យចាស់នេះមានចំនួនកាន់តែច្រើននៅពេលបច្ចុប្បន្ន ក៏ដូចជានឹងកើនឡើងកាន់តែច្រើននៅពេលអនាគត ពិភពលោកនឹងជួបប្រទះនូវបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម។

ហានិភ័យនៃកំណើនចំនួនប្រជាជនវ័យចាស់ទៅលើសេដ្ឋកិច្ច

ដោយហេតុថាចំនួនប្រជាជនវ័យចាស់ និងវ័យក្មេងមានទំនាក់ទំនងគ្នាជាវដ្ត ដូចនេះហើយទើបទំនាក់ទំនងនេះមានផលប៉ះពាល់ទៅលើសេដ្ឋកិច្ច។ បើយើងក្រឡេកទៅមើលប្រទេសជប៉ុននោះ ប្រទេសនេះកំពុងតែជួបប្រទះនូវបញ្ហាកំណើនចំនួនមនុស្សចាស់ និងការថយចុះនូវអត្រាកំណើតទាបបំផុត។ យោងតាមកាសែង The New York Times ចំនួនប្រជាជនជប៉ុនមានការថយចុះតាំងពីឆ្នាំ ២០០៧ មកម្ល៉េះដោយចំនួនប្រជាជនវ័យចាស់បានកើនឡើងជាង ៣០ភាគរយទៅអាយុ ពោលគឺអ្នកដែលមានអាយុលើសពី ៦៥ឆ្នាំឡើងទៅ។ ការថយចុះនៃអត្រាកំណើតរបស់ប្រទេសជប៉ុននេះ មានការកើតឡើងដោយសារកត្តាជាច្រើនដូចជា ការផ្លាស់ប្តូររបៀបនៃការរស់នៅ ការពន្យារពេលនៃការរៀបការ។ល។ ការផ្លាស់ប្តូរនេះហើយទើបធ្វើឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរនៃសេដ្ឋកិច្ចដោយសារតែចំនួនប្រជាជនផ្លាស់ប្តូរមិនសាកសម្យនឹងកម្លាំងពលកម្មដែលអាចនឹងធ្វើឱ្យប្រទេសមួយដើរទៅមុខ។ ងាកមកមើល Website The New perspectives on Global & European Dynamics វិញ កំណើននៃចំនួនប្រជាជនវ័យចាស់នឹងធ្វើឱ្យមានការធ្លាក់ចុះនៃកម្លាំងពលកម្មរួមទាំងចំនួននៃអ្នកធ្វើការ។ ការណ៍នេះ ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ទៅកាន់កំណើនអតិផរណា និងការធ្លាក់ចុះនូវការនាំចេញដែលបណ្ដាលឱ្យសេដ្ឋកិច្ចធ្លាក់ចុះផងដែរ។ ម្យ៉ាងទៀតបញ្ហានេះក៏បានបង្កើនចំណាយរបស់រដ្ឋាភិបាលដើម្បីជួយទៅដល់ប្រជាជនវ័យចាស់នោះដែរ។ ហេតុនេះហើយទើបកំណើនប្រជាជនវ័យចាស់កាន់តែច្រើន ការ ចំណាយក៏កាន់តែឡើង ហើយផលិតកម្មនៃសេដ្ឋកិច្ចក៏កាន់តែធ្លាក់ចុះ។

បើយើងក្រឡេកមកមើលគោលនយោបាយកូនតែមួយ (one child policy) នៅឆ្នាំ ១៩៨០ របស់ប្រទេសចិនបានបណ្តាលឱ្យមានបញ្ហាប្រជាជនវ័យចំណាស់ដ៏ធំមួយ ហើយក៏កំពុងប្រឈមមុខនឹងចំនួនប្រជាជនវ័យចំណាស់ដោយសារតែការផ្លាស់ប្តូរប្រជាសាស្រ្តដែរ។ ម៉្យាងវិញទៀត ប្រទេសចិនកំពុងព្យាយាមផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយនេះ ដោយឲ្យពលរដ្ឋរបស់ខ្លួនមានកូនពីរនាក់ក្នុងគ្រួសារមួយ។ ប៉ុន្តែបញ្ហានេះបានធ្វើឱ្យអត្រាកំណើតកាន់តែតិច ដោយសារពលរដ្ឋរបស់ពួកគេមិនចង់បានកូនច្រើនព្រោះការផ្លាស់ប្តូររបៀបរស់នៅ។ យ៉ាង​ណា​ក៏​ដោយ អង្គការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស Amnesty International បាន​និយាយ​ថា គោល​នយោបាយ​ប្រភេទ​នេះ​នាំ​ឲ្យ​មាន​ការ​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស ឬ​សិទ្ធិ​ផ្លូវ​ភេទ និង​សិទ្ធិ​បន្ត​ពូជ។ ដូច្នេះហើយ ប្រទេសចិនកំពុងប្រឈមមុខនឹងចំនួនប្រជាជនធ្លាក់ចុះ ខណៈដែលក៏ត្រូវការដោះស្រាយចំនួនប្រជាជនវ័យចំណាស់។ ជាងនេះទៅទៀត ដោយសារប្រទេសចិនមិនទាន់ក្លាយជាប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលខ្ពស់ (high income country) យោងតាមធនាគារពិភពលោក ប្រទេសចិនកំពុងប្រឈមមុខនឹងបញ្ហានៃភាពចាស់មុនក្លាយជាអ្នកមាន (getting old before getting rich) ដោយសារតែគ្មានកម្លាំងពលកម្មដើម្បីអភិវឌ្ឍជាតិ។ យោងតាម Reuters ដើម្បីធ្វើជួយប្រជាជនចិនដែលមានវ័យចំណាស់ រដ្ឋាភិបាលបានវិនិយោគលើទីផ្សាររស់នៅរបស់ប្រជាជនវ័យចំណាស់ រួមមានលំនៅដ្ឋាន ការថែទាំ សេវាផ្សេងៗនិងឧបករណ៍សរុបចំនួន ២០០ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកកាលពីមួយទសវត្សរ៍មុន ជាមួយនឹង ១ ពាន់ពាន់លានដុល្លារកាលពីឆ្នាំមុន ហើយវាបានបង្ហាញផងដែរនូវការកើនឡើងនៅពេលអនាគតដោយសារការកើនឡើងនៃប្រជាជនវ័យចំណាស់។

ហានិភ័យនៃកំណើនចំនួនប្រជាជនវ័យចាស់ទៅលើសង្គម

សង្គមប្រកបដោយបរិយាបន្ន (Social inclusion) និងការចូលរួមក្នុងសង្គមគឺជាផ្នែកមួយដែលធ្វើឱ្យសង្គមដើរទៅមុខ។ ដោយឡែក កំណើនប្រជាជនវ័យចាស់បានបង្កើតជាបញ្ហាទៅដល់សង្គម ដូចជាការកើនឡើងចំណាយទៅលើការថែទាំសុខភាព និងការធ្លាក់ចុះនៃការចូលរួមការងារសង្គម។ល។ បើយើងមកមើលសង្គមនៃប្រទេសជប៉ុនម្តងទៀត បញ្ហាប្រជាជនវ័យចំណាស់បានធ្វើឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរប្រពៃណីនៃការរស់នៅក្នុងប្រទេសជប៉ុន។ ដោយសង្គមនៅប្រទេសជប៉ុនតែងតែមានទំនៀមទម្លាប់មើលថែសមាជិកគ្រួសារដែលចាស់ទៅ ប៉ុន្តែការផ្លាស់ប្តូរក្នុងការរស់នៅរបស់យុវជនក៏ដូចជាកូនបងដែលតែងតែមើលថែចាស់ៗក្នុងគ្រួសារបានផ្លាស់ប្តូរទម្លាប់នេះ ដោយសារការផ្លាស់ប្តូរក្នុងការរស់នៅរបស់យុវជនបានលើការគិតឯករាជ្យនិងចង់រស់នៅឯករាជ្យ។ ដោយហេតុនេះហើយទើបធ្វើឱ្យពួកគេចាប់ផ្តើមចេញពីផ្ទះនិងរស់នៅជាឯករាជ្យ។ មួយវិញទៀតការរស់នៅឯករាជ្យនេះបានធ្វើឱ្យការគិតរបស់យុវជនផ្លាស់ប្តូរដោយពួកគេគិតថាការមើលថែប្រជាជនចាស់មិនមែនជាទំនួលខុសត្រូវរបស់ពួកគេឡើយ។ ដូចនេះហើយប្រជាជនចាស់ត្រូវបានទុកចោលដោយមិនមានការមើលថែពីសមាជិកគ្រួសារហើយបន្ទុកនេះត្រូវបានធ្លាក់ចុះទៅដល់រដ្ឋាភិបាល។ ដោយហេតុនេះហើយទើបធ្វើឱ្យសង្គមប្រទេសជប៉ុនមានការផ្លាស់ប្តូរ។

ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រសិនបើយើងក្រឡេកទៅមើលប្រទេសចិន បញ្ហាប្រជាជនវ័យចំណាស់គឺជាបញ្ហាសង្គមដ៏ធំមួយ ដោយសារតែការផ្លាស់ប្តូររបៀបរស់នៅដ៏ខ្លាំង។ គោលនយោបាយ​កូន​មួយ​បានជះឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំងមកលើសង្គមចិនពេលបច្ចុប្បន្ននិងអនាគត ព្រោះ​គោលនយោបាយនេះបានកើតឡើងជាង​បី​ទសវត្សរ៍​មក​ហើយ។ ដូច្នេះហើយ ការចំណាយលើការបង្កើតនិងមើលថែកូនមានការកើនឡើងនិងផ្លាស់ប្តូរខ្លាំង។ ហើយជាមួយនឹងការផ្លាស់ប្តូរពេលវេលាផងដែរ ការចិញ្ចឹមកូនគឺជាបញ្ហាដ៏ធំមួយសម្រាប់សុខុមាលភាពហិរញ្ញវត្ថុរបស់មនុស្ស ក៏ដូចជាការសម្រេចចិត្តរបស់ប្តីប្រពន្ធផងដែរ។ ក្នុងករណីនេះបានធ្វើឱ្យមនុស្សមិនគិតពីការបង្កើតទារកទេ ខណៈដែលពួកគេត្រូវបំពេញតម្រូវការរបស់ខ្លួនដើម្បីឱ្យមានស្តង់ដារខ្ពស់ (nowaday people have high standard in living)ក្នុងការរស់នៅ និងបរិយាកាសការងារ។