ការដាក់ពិន័យទៅលើដៃគូសហការធ្ងន់ជាងដៃគូប្រកួតប្រជែងគឺរឿងមួយដែលគួរឱ្យហួសចិត្ត ប៉ុន្តែរដ្ឋបាលរបស់លោកដូណាល់ត្រាំអាចធ្វើបាន។ នៅដើមខែកុម្ភៈ សេតវិមានរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកដែលគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋបាលលោកដូណាល់ត្រាំបានប្រកាសថាប្រធានាធិបតីត្រាំបានតម្លើងពន្ធគយចំពោះប្រទេសកាណាដា និងម៉ិចសិកកូចំនួន ២៥% និង ១០% ចំពោះប្រទេសចិន។ លោកត្រាំបានប្រកាសថាការតម្លើងពន្ធគយនេះគឺដើម្បីឱ្យប្រទេសទាំងនេះពង្រឹងទំនួលខុសត្រូវចំពោះការនាំចូលផលិតផលខុសច្បាប់ដូចជាសារធាតុ fentanyl គ្រឿងញៀនផ្សេងៗជាពិសេសគឺទប់ស្កាត់ការអន្តោប្រវេសន៏ខុសច្បាប់ចូលទៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក។ ប្រសិនជាយើងបានឮពីព័ត៌មាននេះដំបូងៗ យើងប្រាកដហួសចិត្តជាពុំខានព្រោះការសម្រេចចិត្តបែបនេះហាក់បីដូចជាឃ្លាតឆ្ងាយពីទង្វើដែលសមហេតុផល។ ប៉ុន្តែបើយើងវិភាគឱ្យបានលម្អិត ការសម្រេចចិត្តបែបនេះបានឆ្លុះបញ្ចាំងពីយុទ្ធសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ចបែបការពារ (Protectionist policies) ចំពោះពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិដែលមានលក្ខណៈផ្ទុយស្រឡះពីការធ្វើពាណិជ្ជកម្មបែបទីផ្សាសេរីរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនាពេលកន្លងមក។ នៅក្នុងអត្ថបទនេះ យើងនឹងស្វែងយល់អំពីមូលហេតុដែលអាចជំរុញឱ្យលោកដូណាល់ ត្រាំធ្វើយុទ្ធសាស្រ្តពាណិជ្ជកម្មបែបការពារ កត្តាដែលជំរុញនៅពីក្រោយការតម្លើងពន្ធគយ និងគុណវិបត្តិដែលការតម្លើងពន្ធគយនេះអាចជះលើសេដ្ឋកិច្ចជាតិរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនាពេលខាងមុខ។
គោលនយោបាយពាណិជ្ជកម្មបែបការពារ
សហរដ្ឋអាមេរិកគឺជាប្រទេសមហាអំណាចមួយដែលធ្លាប់តែប្រកាន់ខ្ជាប់ទៅនឹងលទ្ធិសេរី និងតែងតែលើកទឹកចិត្តឱ្យបណ្តាប្រទេសក្នុងពិភពលោកធ្វើសេដ្ឋកិច្ចបែបទីផ្សារសេរី។ ជាក់ស្តែងសហរដ្ឋអាមេរិកជាសមាជិករបស់អង្គការពាណិជ្ជពិភពលោក (WTO) ដែលប្រកាន់នូវគោលការណ៏ចម្បងពីរគឺគោលការណ៏សេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរី (Market Liberalism) ដែលអនុញ្ញាតិឱ្យមានលំហូរផលិតផលជុំវិញពិភពលោកដោយគ្មានការរារាំងដោយពន្ធគយរបស់ប្រទេសនីមួយៗ និងគោលការណ៏មិនរើសអើង (Nondiscrimination) ដែលធានាថាសមាជិកនីមួយៗត្រូវប្រព្រឹត្តចំពោះសមាជិកដទៃទៀតស្មើៗគ្នាដោយមិនលំអៀង។ ជាក់ស្តែងគោលនយោបាយដែលលោកត្រាំកំពុងហាក់ដូចជាផ្ទុយជាមួយនឹងអង្គការ WTO បាត់ទៅហើយ ដូចនេះហើយទើបឆ្លើយតបទៅនឹងការតម្លើងពន្ធគយរបស់លោកត្រាំ ប្រទេសចិនបានប្រកាសថានឹងប្តឹងសហរដ្ឋអាមរិកនៅចំពោះមុខអង្គការ WTO។
ខុសពីរដ្ឋបាលរបស់លោកចូ បៃឌិនដែលប្រកាន់នូវគោលការណ៏ទីផ្សារសេរីបានខ្ជាប់ខ្ជួនជាង ការតម្លើងពន្ធគយរបស់លោកដូណាល់ ត្រាំគឺជាគោលនយោបាយបែបការពារ (Protectionist policies) ដើម្បីការពារពាណិជ្ជកម្មក្នុងស្រុក។ ជាការរពិត វាមិនមែននៅសុខៗលោកដូណាល់ ត្រាំចេញគោលនយោបាយបែបនេះដោយនោះទេ។ ក្នុងនាមជាប្រទេសកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ យើងត្រូវវិភាគមើលមតិភាគច្រើនរបស់ប្រជាជនអាមេរិកដែលបោះឆ្នោតឱ្យលោកត្រាំ។ ហេតុអ្វីបានជាពួកគេបោះឆ្នោតឱ្យលោកត្រាំឡើងកាន់អំណាច?មូលហេតុអ្វីខ្លះទើបធ្វើឱ្យពួកគេមានការភ័យខ្លាចចំពោះលំហូរចូលនូវផលិតផលដោយសេរី? ទ្រឹស្តីសង្គមនិយមចំពោះគោលនយោបាយពាណិជ្ជកម្ម (Society-centered approach to trade politics) អាចជួយបំភ្លឺចម្ងល់ទាំងនេះបាន។ ទ្រឹស្តីសង្គមនិយមចំពោះគោលនយោបាយពាណិជ្ជកម្មជួយឱ្យយើងបានយល់អំពីរបៀបដែលផលប្រយោជន៏សង្គមអាចជះទៅលើឥទ្ធិពលលើស្ថាប័ននយោបាយដែរ។ ការអនុវត្តគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ចបែបការពារអាចឆ្លុះបញ្ចាំងពីប្រតិកម្មដ៏អវជ្ជមានដែលប្រជាពលរដ្ឋភាគច្រើនមានចំពោះសកលរូបនីយកម្មដែលបណ្តាលឱ្យមានលំហូរចូលនូវពាណិជ្ជកម្ម វប្បធម៌ ក៏ដូចជាការធ្វើអន្តោប្រវេសន៏ដោយសេរី។ ស្រដៀងគ្នានេះដែរ ទ្រឹស្តីសង្គមនិយមចំពោះគោលនយោបាយពាណិជ្ជកម្មអះអាងថាការចាកចេញពីសហភាពអឺរ៉ុបរបស់ចក្រភពអង់គ្លេស (Brexit) ឆ្លុះបញ្ចាំងពីផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្មករដែលជាអ្នកបោះឆ្នោត។ កម្មករទាំងនេះភ័យខ្លាចថាពួកគេនឹងត្រូវបានផ្លាស់ទីលំនៅដោយសារពាណិជ្ជកម្មរវាងចក្រភពអង់គ្លេសនិងសេដ្ឋកិច្ចសហភាពអឺរ៉ុបផ្សេងទៀត។ ទិដ្ឋភាពបែបនេះគឺស្រដៀងទៅនឹងនយោបាយក្នុងស្រុករបស់សហរដ្ឋអាមេរិកមែនទែនព្រោះកាលដែលលោកត្រាំឃោសនាគណៈបក្សរបស់គាត់គឺគាត់ផ្តោតសំខាន់ទៅលើបញ្ហាអន្តាប្រវេសន៏ និងលំហូរផលិតផល និងមនុស្សចូលទៅក្នុងប្រទេសដោយសេរីដែលបានទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៏ដល់ពលរដ្ឋដែលព្រួយបារម្ភអំពីបញ្ហានេះ។
តើហេតុអ្វីបានជាលោកត្រាំដាក់ពន្ធគយលើដៃគូពាណិជ្ជកម្មកាណាដា និងម៉ិចសិកកូច្រើនជាងដៃគូប្រកូតប្រជែងចិន?
លោកត្រាំតម្លើងពន្ធគយចំពោះកាណាដា និងម៉ិកសិកកូច្រើនជាងចិនគឺពិតជារឿងគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ ព្រោះសហរដ្ឋអាមេរិកគឺជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មជាមួយកាណាដា និងម៉ិកសិកកូនៅក្នុងតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរី NAFTA ជាយូរណាស់មកហើយ។ យ៉ាងណាមិញ ដូចដែលបានលើកឡើងនៅក្នុងកឋាខណ្ឌខាងលើ បញ្ហាអន្តាប្រវេសន៏គឺជាអាទិភាពចម្បងរបស់គោលនយោបាយរបស់លោកត្រាំ។ ការតម្លើងពន្ធគយចំពោះកាណាដា និងម៉ិកសិកកូមិនត្រឹមតែចង់ដោះស្រាយបញ្ហាលំហូរចូលនូវផលិតផលខុសច្បាប់នោះទេ ប៉ុន្តែវាក៏ជាការព្រមានឱ្យកាណាដា និងម៉ិកសិកកូរឹតបន្តឹងច្រកទ្វាអន្តាប្រវេសន៏ចូលទៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិកដែរ។ ប្រសិនបើប្រទេសទាំងនេះមិនដោះស្រាយបញ្ហាអន្តាប្រវេសន៍តាមដែលលោកត្រាំចង់បាននោះទេ ពួកគេនឹងត្រូវប្រឈមមុខនឹងការតម្លើងពន្ធគយចំពោះផលិតផលរបស់ខ្លួន។ ម៉្យាងវិញទៀត មូលហេតុដែលលោកត្រាំបានតម្លើងពន្ធគយចំពោះកាណាដា និងម៉ិចសិកកូច្រើនជាងចិនក៏ព្រោះថាវិធីសាស្រ្តតម្លើងពន្ធគយដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាអន្តាប្រវេស៍ក្នុងស្រុកមានអានុភាពទៅលើកាណាដា និងម៉ិចសិកកូជាងចិន។
ថ្វីត្បិតតែយុទ្ធសាស្របែបនេះអាចឱ្យលោកត្រាំសម្រេចគោលបំណងរបស់លោកចំពោះបញ្ហាអន្តាប្រវេសន៍បានក្នុងរយៈពេលខ្លី ការសម្រេចចិត្តបែបនេះនឹងបង្កជាគុណវិបត្តិចំពោះសេដ្ឋកិច្ចរបស់អាមេរិកនាពេលខាងមុខ។ គុណវិបត្តិចម្បងនៃការតម្លើងពន្ធគយចំពោះផលិតផលនាំចូលគឺគំរាមកំហែងទៅដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងធ្វើឱ្យទំនិញក្នុងស្រុកឡើងថ្លៃ។ កំណើននៃអតិផរណានឹងអាចធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចជាប់គាំង ឬឈានទៅរកវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចទៀតផង ហើយបើសិនជាឈានដល់ដំណាក់កាលនេះ វានឹងបំផ្លាញការសន្យាដែលលោកត្រាំបានប្រកាសនៅក្នុងការឃោសនាបោះឆ្នោតរបស់គាត់ដែលសន្យាថានឹងលុបបំបាត់អតិផរណាដែលបង្កើតឡើងដោយលោកចូ បៃឌិន។ នៅពេលដែលជួបប្រទះនឹងបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចបែបនេះ ប្រជាពលរដ្ឋប្រាកដជាចង់បោះឆ្នោតឱ្យអ្នកនយោបាយណាដែលអាចដោះស្រាយបញ្ហានេះឱ្យពួកគេបាន។
