"ថង់ប្រាជ្ញារបស់កម្ពុជា ដឹកនាំដោយគ្រាប់ពូជរបស់កម្ពុជា"

នយោបាយការបរទេស

វិបត្ដិគីមឈី Kimchi Crisis

ចាប់ផ្ដើមពីបន្លែផ្អាប់ទុកដើម្បីដោះទាល់អំឡុងពេលកង្វះស្បៀងរបស់ដូនតាកូរ៉េ គីមឈីបានប្រែមុខមាត់ទៅជាម្ហូបប្រពៃណីរបស់ជនជាតិកូរ៉េ និងត្រូវបានវាយឡុកនៅលើទីផ្សារសឹងតែពាសពេញសកលលោករហូតដល់អង្គការយូនីស្កូ (UNESCO) ចាត់ទុកជាបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌កាលពីឆ្នាំ២០១៣។ ពិភពលោកមិនត្រឹមតែស្គាល់គីមឈីថាជាម្ហូបដែលពេញនិយមនោះទេ គីមឈីក៏ (១) ធ្លាប់បាននិងកំពុងជួបប្រទះវិបត្ដិដែលគេឱ្យឈ្មោះថា វិបត្ដិគីមឈី ឬ KimChi Crisis (២) ជាគោលនយោបាយការបរទេស (៣) មានប្រវត្ដិធ្លាក់ក្នុងវិវាទរវាងប្រទេសនិងប្រទេស និង (៤) ឱនភាពគីមឈី ឬ Kimchi Dificit។ ការផលិតគីមឈីបានក្លាយជាប្រពៃណីមួយរបស់ជនជាតិកូរ៉េ ហើយរដូវកាលផលិតគីមឈីត្រូវបានគេដាក់ឈ្មោះថា...

តៃវ៉ាន់កាន់តែធំ ចិនកាន់តែពិបាកលេប

ស្ថានការណ៍ដ៏ក្ដៅគគុកនៅតំបន់ឈូងសមុទ្រតៃវ៉ាន់ក្នុងមួយរយៈពេលចុងក្រោយនេះបានបង្ហាញថាចិនអន្ទះសារកាន់តែខ្លាំងចង់លេបត្របាក់តៃវ៉ាន់ ប៉ុន្ដែដូចជានៅតែស្ទាក់ស្ទើរមិនដឹងថាលេបតៃវ៉ាន់រួចឬទេ ក្រោយពីបណ្ដោយឱ្យតៃវ៉ាន់ក្នុងរយៈពេលជាង៧០ឆ្នាំលូតធំធាត់ទៅៗ។ បើក្រឡេកមើលប្រវត្តិសាស្រ្ដចិន កាលពី ៤ ទៅ ៧ ទសវត្សរ៍មុន រដ្ឋការរបស់ជនពិជ័យសង្គ្រាម ម៉ៅ សេទង់ និង មគ្គុទេសន៍រដ្ឋចិនទំនើប លោក តេង ស៊ាវពីង ក៏ព្យាយាមយកតៃវ៉ាន់ដែរ តែខកខានដោយពិនិត្យឃើញលទ្ធភាពដណ្ដើមតៃវ៉ាន់បានគឺមានតិចតួចបំផុត ខណៈសង្គមជាតិចាំបាច់ត្រូវបន្សុទ្ធឱ្យល្អ និងធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចជាតិរីកចម្រើនសិន ម្យ៉ាងបក្សកុម្មុយនីស្ដចិនត្រូវការបង្រួបបង្រួម។ រួមជាមួយគ្នានោះផងដែរ ចិនដីគោកពុំទាន់មានយុទ្ធោបករណ៍និងការដឹកជញ្ជូនជើងទឹកគ្រប់គ្រាន់ទេ។ ក្រៅតែពីកត្តាផ្ទៃក្នុងទាំងពីរនេះ...

នយោបាយការបរទេស «ហ្គូលីវើ» របស់អាល្លឺម៉ង់

បន្ទាប់ពីសង្គ្រាមលោកលើកទីពីរត្រូវបានបញ្ចប់ ប្រទេសអាល្លឺម៉ង់បានធ្លាក់ខ្លួនចូលទៅក្នុងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច វិបត្តិសង្គម និងវិបត្តិនយោបាយក្នុងស្រុកយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដែលតម្រូវឱ្យប្រទេសនេះប្រើប្រាស់គ្រប់វិធីសាស្រ្តទាំងអស់ដើម្បីក្រោកចេញពីវិបត្តិទាំងនោះ។ សេដ្ឋកិច្ចរបស់អាល្លឺម៉ង់ត្រូវបានដួលរលំទាំងស្រុង ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនានាត្រូវបានខូចខាត ចរន្តនៃសេដ្ឋកិច្ចត្រូវបានកាត់ផ្តាច់ រីឯវិបតិ្តសង្គមវិញគឺប្រជាជនអាល្លឺម៉ង់ត្រូវទទួលរងនូវគ្រោះទុរ្ភិក្ស និងរងសម្ពាធវិបត្តិផ្លូវចិត្តដោយសារភាពតក់ស្លុតពីសង្រ្គាមដែលទើបតែបញ្ចប់។ ចំណែកឯវិបត្តិនយោបាយក្នុងស្រុកវិញ អាល្លឺម៉ង់ត្រូវបានប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្តដែលទទួលបានជោគជ័យនៅក្នុងសង្គ្រាមបែងចែកគ្នាដើម្បីគ្រប់គ្រងជាពីរចំណែកគឺអាល្លឺម៉ង់ខាងលិច និងខាងកើត។ ខុសពីវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច និងវិបត្តិសង្គមដែលអាល្លឺម៉ង់អាចរំដោះខ្លួនរួចបានតែប៉ុន្មានទសវត្សរ៍ក្រោមជំនួយរបស់អាមេរិក វិបត្តិនយោបាយបែងចែកប្រទេសរបស់អាល្លឺម៉ង់ទើបតែត្រូវបានរំដោះបន្ទាប់ពីការដួលរលំនៃសហភាពសូវៀតនៅឆ្នាំ១៩៩១តែប៉ុណ្ណោះ។ មិនត្រឹមតែមានវិបត្តិធំៗទាំងបីដូចដែលបានរៀបរាប់ខាងលើនោះទេ ប្រទេសអាល្លឺម៉ង់នៅមានវិបត្តិយ៉ាងធំមួយទៀតដែលត្រូវដោះស្រាយដោយខ្លួនឯង និងដែលត្រូវប្រើរយៈពេលយូរជាងគេមកដល់សព្វថ្ងៃនេះគឺវិបត្តិនយោបាយការបរទេស។ ដោយសារប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ជាប្រទេសដែលបង្កឱ្យមានសង្គ្រាមពង្វាតទីនៅឆ្នាំ១៨៧០-១៨៧១ ហើយជាប្រទេសមានមហិច្ឆតាដ៏ធំដែលជាលទ្ធផលបានបង្កើតជាសង្គ្រាមលោកទាំងពីរលើក និងជាប្រទេសដែលធ្លាប់ជាប់ពិរុទ្ធក្នុងការសម្លាប់ជនជាតិជីហ្វអស់រាប់លាននាក់មក ទើបប្រទេសអាល្លឺម៉ង់តែងតែត្រូវបានពិភពលោកមើលក្នុងក្រសែភ្នែកដែលប្រុងប្រយ័ត្ននិងគួរឱ្យសង្ស័យបំផុត ដោយពួកគេខ្លាចថាអាល្លឺម៉ង់នឹងបន្តបង្កភាពវឹកវរសារជាថ្មីម្តងទៀត។ ប៉ុន្ដែដើម្បីផ្ដល់ទំនុកចិត្ត និងស្តារកេរ្ដិ៍ឈ្មោះរបស់ខ្លួនសារជាថ្មីនៅលើឆាកអន្តរជាតិ...

ទន្លេមេគង្គ និង ឥទ្ធិពលភូមិសាស្ត្រនយោបាយ

ចេញដំណើរពីខ្ពង់រាបទីបេដែលមានប្រវែងប្រមាណ៤.៥០០គីឡូម៉ែត្រ ទន្លេមេគង្គហូរកាត់ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ឡាវ ថៃ កម្ពុជា និងវៀតណាម មុននឹងរំលាយខ្លួនចូលទៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ ប្រទេសមហាអំណាចដែលមានការចាប់អារម្មណ៍ មកលើអាស៊ីគ្នេយ៍បាននិយាយថា “ប្រទេសមួយចំនួនក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍មានកាដូពីធម្មជាតិដ៏អស្ចារ្យមួយនោះគឺទន្លេមេគង្គ”។ ពេលនេះទន្លេដ៏វែងអន្លាយមួយនេះបានក្លាយជាទីលានធម្មជាតិប្រជែងអំណាចគ្នាមួយបន្ថែមទៀតរវាងប្រទេសមហាអំណាចពីរគឺសហរដ្ឋអាមេរិកនិងចិនក្នុងការប្រជែងគ្នានូវអំណាចភូមិសាស្ត្រនយោបាយ។ ត្បិតថាការប្រជែងនេះស្តែងចេញមកនូវអំនួតឥទ្ធិពលនយោបាយរវាងសហរដ្ឋអាមេរិកនិងចិនក្តី ប៉ុន្តែប្រទេសចិនហាក់ដូចជាមានប្រៀបជាងប្រទេសណាទាំងអស់ក្នុងការគ្រប់គ្រងខ្សែទឹក និងអាចពង្រីកឥទ្ធិពលទៅលើបណ្តាប្រទេសនៅទន្លេមេគង្គក្រោមផងដែរ ដោយហេតុតែប្រទេសចិនជាមហាអំណាចថ្មីដែលមានសក្តានុពលគ្រប់គ្រាន់ទាំងក្នុងរូបភាពសេដ្ឋកិច្ចនិងទីតាំងភូមិសាស្ត្រ។ មិនត្រឹមតែឥទ្ធិពលភូមិសាស្ត្រនយោបាយមួយមុខទេ ទន្លេមេគង្គបានផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដ៏សម្បូរបែបសម្រាប់ប្រជាជនប្រមាណជាង៦០លាននាក់ដែលរស់នៅអាស្រ័យផលតាមដងទន្លេនេះ។ ដោយហេតុផលនេះហើយទើបប្រទេសមហាអំណាច និងប្រទេសតាមបណ្តោយទន្លេមេគង្គយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការព្យាយាមការពារនិងចែកធនធានគ្នាប្រកបដោយតម្លាភាព។ ដូចអ្វីដែលយើងបានដឹង ប្រទេសមហាអំណាចធំៗជាពិសេស អាមេរិក ឥណ្ឌា ជប៉ុន សុទ្ធតែចងចំណងមិត្តភាពជាមួយប្រទេសនៅតាមតំបន់ទន្លេមេគង្គជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ។...

កិច្ចការដែលនាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុនថ្មីត្រូវដោះស្រាយ

រដ្ឋការដែលបានកាន់អំណាចយូរជាងគេនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្ដជប៉ុនមានអាយុកាលចំនួនជាង ២៨០០ ថ្ងៃ ត្រូវបានបញ្ចប់នៅពេលលោក ស្ហីនហ្សូ អាបេ (Shinzō Abe) បានសម្រេចលាលែងពីតំណែងជាលើកទី២ដោយសារតែជំងឺប្រចាំកាយ។ នៅថ្ងៃទី១៦ ខែកញ្ញា កន្លងទៅនេះ លោក យូស្ហីស៊ីដេ ស៊ូហ្កា (Yoshihide Suga) ត្រូវបានជ្រើសរើសជានាយករដ្ឋមន្ដ្រីថ្មីដើម្បីជំនួសមិត្តរួមបក្សរបស់លោក។ នាយករដ្ឋមន្ត្រីទី៩៩ រូបនេះបានឡើងកាន់អំណាចចំពេលដែលពិភពលោកកំពុងតែហែលឆ្លងវិបត្តិកូវីដ១៩ និងត្រូវដោះស្រាយបញ្ហាដែលសល់ពីរដ្ឋការរបស់លោក អាបេ។ បញ្ហាធំៗចំនួនពីរដែលនាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មីត្រូវយកចិត្តទុកដាក់នោះគឺបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចនិងការទូត។ ត្បិតតែលោក អាបេ...

បដិការណ៍បោះឆ្នោតនៅសហរដ្ឋអាមេរិក

សល់តែជាង១ខែទៀត យើងនឹងអាចបានដឹងពីជោគវាសនាសេតវិមានអាមេរិកថានឹងមានម្ចាស់ថ្មី ឬក៏គ្មានការប្ដូរដៃគ្រប់គ្រង។ ប៉ុន្ដែអ្វីដែលយើងអាចដឹងក្នុងពេលនេះតែម្ដងគឺ បក្សសាធារណរដ្ឋដែលកំពុងដឹកនាំប្រទេសក្រោមសិទ្ធិអំណាចរបស់ លោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ កំពុងស្ថិតក្នុងយុទ្ធនាការអូសទាញរកសំឡេងឆ្នោតពីសំណាក់ពលរដ្ឋអាមេរិកប្រណាំងប្រជែងជាមួយនឹងបក្សប្រជាធិបតេយ្យដែលមាន លោក បាយឌិន ជាប្រធាន។ ដូចនេះ មានតែគុណសម្បត្តិដែលជាសមិទ្ធផលរបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ និងរដ្ឋការរបស់លោកទេ ដែលអាចជាគ្រឿងអន្ទងចិត្តពលរដ្ឋអាមេរិកឱ្យនៅតែពេញចិត្ត និងលើកស្ទួយលោកជាប្រធានាធិបតីមួយអាណត្តិទៀតបាន។ ឈាមជ័រជាអ្នកជំនួញដ៏ជោគជ័យម្នាក់ គោលនយោបាយរបស់ លោក ដូណាល់ ត្រាំ ភាគច្រើនគឺបាញ់ព្រួញទៅលើ...

ហេតុអ្វីបានជាអាមេរិកមានការព្រួយបារម្មណ៍ចំពោះរបកគំហើញនៃបច្ចេកវិទ្យា5Gរបស់ចិន?

ការវិវត្តន៍នៃប្រព័ន្ធអុីនធឺណែតនិងប្រព័ន្ធទូរគមនាគមន៍ដែលចាប់ផ្តើមតាំងពីចុងសតវត្សន៍ទី២០រហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះគឺជាភាពជោគជ័យមួយខាងផ្នែកវិទ្យាសាស្រ្តដែលបានជួយសម្រួលដល់ការប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នាទៅវិញទៅមកហើយបានផ្លាស់ប្តូរការរស់នៅរបស់មនុស្សឲ្យមកផ្សារភ្ជាប់យ៉ាងជិតស្និទ្ធ ងាយស្រួល និងឆាប់រហ័សជាមួយប្រព័ន្ធអុីនធឺណែត។ ជាក់ស្តែង ប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យានេះបានវិវត្តបាន៤ជំនាន់មកហើយ ដោយជំនាន់ទីមួយយើងបានស្គាល់វាថាជា ប្រព័ន្ធ 1G ដែលត្រូវបានរកឃើញដំបូងបំផុតដោយប្រទេសជប៉ុនដែលបានបង្កើតជាទូរស័ព្ទចល័ត។ រីឯបច្ចេកវិទ្យា2Gវិញ គឺត្រូវបានរកឃើញដោយប្រទេសហ្វាំងឡង់ដែលបច្ចេកវិទ្យានេះអាចឲ្យអ្នកប្រើប្រាស់វាបញ្ជូនសារជាអក្សរនិងសម្លេងបាន ហើយចំពោះ បច្ចេកវិទ្យា3Gដែលរកឃើញដោយជប៉ុនវិញ អាចឲ្យអ្នកប្រើប្រាស់ធ្វើការស្វែងរកទិន្នន័យផ្សេងៗបានពីគ្រប់ទីកន្លែង និងបច្ចេកវិទ្យា4Gចុងក្រោយដែលបានដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ដំបូងនៅប្រទេសស៊ុយអែត និង ណ័រវែស អាច ផ្តល់ព័ត៍មានពីទីតាំងពិតប្រាកដតាមរយៈប្រព័ន្ធGPSដែលសព្វថ្ងៃនេះគេប្រើសម្រាប់Uberជាដើម។ ចំពោះបច្ចុប្បន្ន នេះវិញ យើងឃើញថាចិនគឺកំពុងតែមានភាពឈានមុខគេនៅក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍ ប្រព័ន្ធ5Gដែល ធ្វើឲ្យអាមេរិកនៅមិនសុខឡើយ ហើយជាពិសេសនៅក្រោមរបបគ្រប់គ្រងរបស់លោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់...

បរិការណ៍បោះឆ្នោតនៅសហរដ្ឋអាមេរិក

រដ្ឋធម្មនុញ្ញអាមេរិកបានចែងថា ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីត្រូវតែប្រព្រឹត្តទៅនៅសប្ដាហ៍ទីមួយនៃថ្ងៃអង្គារខែវិច្ឆិកា រៀងរាល់គ្រប់អាណត្តិ ០៤ ឆ្នាំម្ដង។ ក៏ប៉ុន្តែជារឿងអកុសល ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីនៅថ្ងៃទី០៣ ខែវិច្ឆិកា ខាងមុខនេះ គឺចំពេលប្រទេសមហាអំណាចមួយនេះកំពុងធ្លាក់ក្នុងវិបត្តិជំងឺកូវីដ១៩ ដែលតម្រូវឱ្យសហរដ្ឋអាមេរិករៀបចំការបោះឆ្នោតទ្រង់ទ្រាយធំតាមរយៈសំបុត្រប្រៃសណីយ៍។ បច្ចុប្បន្ននេះ សហរដ្ឋអាមេរិករកឃើញគូប្រជែងដ៏ស្វិតស្វាញ រវាងគណបក្សសាធារណរដ្ឋ និង គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ គឺ លោក ដូណាល់ ត្រាំ (Donald Trump) និង លោក...

ចលនាប្រជាធិបតេយ្យរបស់យុវជនក្នុងប្រទេសថៃ

បើសិនជាយើងរាប់គិតចាប់តាំងពីរដ្ឋប្រហារក្នុងឆ្នាំ១៩៣២មកឆ្នាំ២០១៤ រដ្ឋប្រហារដឹកនាំដោយលោក ប្រាយុទ្ធ ចាន់អូរចា គឺជារដ្ឋប្រហារលើកទី១៩ក្នុងរយៈពេល៨២ឆ្នាំ។ នារយៈពេលជាងមួយសត្សវត្សន៍នេះ បាតុកម្មនៅប្រទេសថៃគឺជាកង្វល់របស់ថ្នាក់ដឹកនាំថៃសឹងតែគ្រប់ជំនាន់។ បច្ចុប្បន្ន បាតុកម្មដែលកំពុងតែកើតឡើងក្នុងប្រទេសថៃគឺជាបាតុកម្មដ៏ធំមួយដែលកើតឡើងចំពេលដែលពិភពលោកក៏ដូចជាប្រទេសថៃទាំងមូលកំពុងជួបប្រទះនូវវិបត្តិកូវីដ១៩ ដែលមានក្រុមបាតុករចំនួនប្រមាណ ៤០ ក្រុមដែលមកពីតំបន់ផ្សេងៗ និងភាគច្រើនជាយុវជន សិស្សនិសិត្សគាំទ្រលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា ក្រុមបាតុករបានទាមទារនូវ ១០ ចំណុចធំៗ ដែលក្នុងនោះភាគច្រើនគឺផ្តោតទៅលើការទាមទារឱ្យរំលាយរដ្ឋសភា បញ្ឈប់ការយាយីនិងរំលោភបំពានលើសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស និងចុងក្រោយគឺការធ្វើកំណែទម្រង់លើរបបរាជានិយមថៃ។ នាពេលថ្មីៗនេះ កាលពីថ្ងៃ១៨ ខែកក្កដា មនុស្សប្រមាណ...

ភាពរកាំរកូសរវាងប្រជាជនហុងកុង និង រដ្ឋាភិបាលចិននៅឆ្នាំ២០៤៧ទៅលើបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងសេរីភាព

ចំពោះការវិភាគទៅលើករណីហុងកុង យើងឃើញមានមតិផ្សេងៗគ្នាចំនួន២ដែលទស្សន៍ទាយអំពីជោគវាសនារបស់ហុងកុងបន្ទាប់ពីកិច្ចព្រមព្រៀងរវាងចិននិងអង់គ្លេសក្នុងការដាក់ហុងកុងជាតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសត្រូវបានបញ្ចប់នៅឆ្នាំ២០៤៧។​ ចំពោះមតិខ្លះទៀតដូចជាមតិរបស់លោក Benny Tai លោកបានយល់ថា ចិនអាចនឹងឱ្យហុងកុងមានឱកាសក្នុងការបន្តនូវរបៀបរបបនយោបាយដូចមុនដដែលទោះបីជាហុងកុងត្រូវបានប្រគល់ទៅឱ្យចិនវិញយ៉ាងពេញលេញ។​ ប៉ុន្តែ​​​​ចំពោះអ្នកវិភាគដូចជាលោក Kenneth Chan និង​លោក Robert Morris​ ពួកគេមានគំនិតយល់ស្របគ្នាថា​ កិច្ចព្រមព្រៀងអំពីហុងកុងនេះគឺជាកិច្ចព្រមព្រៀងដែលមានអាយុកាលតែ៥០ឆ្នាំតែប៉ុណ្ណោះ ហេតុដូចនេះហើយបន្ទាប់ពីកិច្ចសន្យានេះត្រូវបានបញ្ចប់ នោះច្បាស់ណាស់ថាចិននឹងប្រាកដជាគ្មានហេតុផលអ្វីត្រូវទុកឱ្យហុងកុងបន្តស្ថិតនៅជាតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសនៅក្រោមគោលការណ៍ «ប្រទេសមួយ ប្រព័ន្ធពីរ»​ ទៀតទេ ហើយហុងកុងនឹងមកស្ថិតក្រោមការដឹកនាំតាមបែបនយោបាយកុម្មុយនីសផ្តាច់ការបែបទីផ្សារសេរី។​ ប្រសិនបើយើងលើកយកមតិដែលថាចិននឹងគ្រប់គ្រងហុងកុងតាមបែបផែនរបស់ចិនដីគោក​មកពិភាក្សាយើងនឹងអាចធ្វើការសន្និដ្ឋានថាបើសិនជាចិនគ្រប់គ្រងហុងកុងឲ្យកាន់តាមរបបកុម្មុយនីស្ត​ទាំងស្រុង ហើយមានការរឹតត្បឹតសេរីភាពនយោបាយ នោះប្រជាជនហុងកុងអាចនឹងមិនព្រមទទួលយករបបកុម្មុយនីស្តចិននេះទេ ហើយវាក៏អាចធ្វើឲ្យមានការប្រឆាំងតបទៅរដ្ឋាភិបាលចិនវិញផងដែរបើទោះកិច្ចព្រមព្រៀងទៅលើបញ្ហាហុងកុងត្រូវបានបញ្ចប់​។​ការសន្និដ្ធានបែបនេះគឺផ្អែកទៅតាមការវិភាគទៅលើហេតុផលមួយចំនួនដែលអាចឲ្យយើងហ៊ានសន្និដ្ឋានថាប្រជាជនហុងកុងមានទំនោរទៅរកការទាមទារឲ្យមានការផ្តល់សេរីភាពនិងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស​...

សង្គ្រាមត្រជាក់ថ្មី អាមេរិក-ចិន

មានរឿងមួយដែលគួរតែរំលឹកទាក់ទងនឹងទំនាក់ទំនងការទូតរវាងមហាអំណាចជើងចាស់អាមេរិក  និង មហាអំណាចជើងថ្មីចិនគឺកាលពីឆ្នាំ ១៩៥៤ ស្រាប់តែលោក ចន ហ្វូស្ទ័រ ឌូលស៍ (John Foster Dulles) រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសអាមេរិកមិនព្រមចាប់ដៃជាមួយ និងលោក ជូ អេន ឡាយ (Zhou Enlai) នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃប្រទេសចិននៅសម័យនោះ។ នេះជាឧប្បត្តិហេតុការទូតមួយស្តែងឱ្យឃើញថា  អាមេរិកនាពេលនោះ​មើលងាយខ្លាំងណាស់ចំពោះប្រទេសនៅអាស៊ីជាពិសេសប្រទេសចិនព្រោះកាលនោះចិនជាប្រទេសទន់ខ្សោយនិងក្រីក្រ។ ៦០ឆ្នាំក្រោយមក អ្វីៗគ្រប់យ៉ាងបានប្រែប្រួលស្ទើរតែទាំងស្រុង ជាពិសេសប្រទេសចិននៅក្នុងក្រសែភ្នែកអាមេរិកក៏ព្រោះតែសន្ទុះសេដ្ឋកិច្ចដ៏ខ្លាំងក្លារបស់ចិនក្នុងរយៈពេលចុងក្រោយនេះ។...

បញ្ហាជាប់សាច់របស់ចិន ក្នុងសម័យកូវីដ ១៩

ប្រទេសចិនបានប្រែក្លាយពីនាគក្រដាសដែលប្រទេសមហាអំណាចមានបំណងចង់ហែកជាចម្រៀកៗក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ ទៅជាប្រទេសដែលមានសក្តានុពលសេដ្ឋកិច្ច នយោបាយ និងយោធានាពេលបច្ចុប្បន្ន រហូតដល់មានមហិច្ឆតាចង់ពង្រីកតួនាទីរបស់ខ្លួនទៅជាអ្នកដឹកនាំពិភពលោក។​ ក្នុងសម័យកូវីដ១៩ នេះ​ ចិនបានបង្វែរចំណាប់អារម្មណ៍ពិភពលោកទៅលើកំដៅទីតាំងភូមិសាស្ត្ររបស់ខ្លួន ដូចជា​ ច្បាប់ស្តីពីសន្តិសុខជាតិហុងកុង ជំងឺចាស់នៃសាច់ជាប់ខ្លួនចិន(តៃវ៉ាន់) និងការប្រឈមមុខដាក់គ្នាតាមព្រំដែនឥណ្ឌា-ចិន។ ក្រោយការស្រាកស្រានបាតុកម្មដោយសារវត្តមានមេរោគ១៩ កាលពីឆ្នាំ២០១៩ បង្កឡើងដោយរដ្ឋាភិបាលប្រទេសចិនចង់ធ្វើច្បាប់បត្យាប័ន ចិនបានអបអរសាទរខួបទី២៣ឆ្នាំនៃការប្រគល់ហុងកុងមកឲ្យចិនវិញដោយ”ច្បាប់ស្តីពីសន្តិសុខជាតិហុងកុង”។ ច្បាប់ស្តីពីសន្តិសុខជាតិហុងកុងបានចែងពីបទល្មើសដែលស្ថិតក្នុងច្បាប់នេះដូចជា ការផ្តាច់ទឹកដី សកម្មភាពវិទ្ធង្សនា សកម្មភាពភេរវកម្ម និងការឃុបឃិតជាមួយបរទេសដែលគម្រាមកំហែងសន្តិសុខជាតិហុងកុង។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ រដ្ឋាភិបាលប៉េកាំងអាចនឹងលូកដៃក្នុងការងារផ្ទៃក្នុងរបស់ហុងកុង តាមរយៈអំណាចក្នុងការត្រួតពិនិត្យលើការ អនុវត្តច្បាប់របស់អាជ្ញាធរ...
spot_img

អត្ថបទពេញនិយម

ចួលរួម 1$ ដើម្បីគាំទ្រអ្នកសរសេរអត្ថបទ និង វិចិត្រករ
ចួលរួម 1$ ដើម្បីគាំទ្រអ្នកសរសេរអត្ថបទ និង វិចិត្រករ