សេដ្ឋកិច្ច

ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក រាប់ចាប់តាំងពីប្រធានាធិបតី George W. Bush រហូតមកដល់ ប្រធានាធិបតី ចូ បៃឌិន បានយកចិត្ដទុកដាក់ទៅលើការពង្រីកអំណាចរបស់ប្រទេសចិន។ យ៉ាងណាមិញ ទោះបីជា ប្រធានាធិបតី George W. Bush ជាអ្នកផ្ដើមមុនគេថាចិនគឺជាដៃគូប្រកួតប្រជែងយុទ្ធសាស្ត្រក្ដី ប៉ុន្តែក្រោយពីការវាយប្រហារនៅអគារភ្លោះមក លោកបានងាកមកផ្ដោតលើសង្គ្រាមប្រឆាំងភេរវកម្មវិញ។ មកដល់សម័យលោកប្រធានាធិបតី បា រ៉ាក់អូបាម៉ា វិញ គឺមានយុទ្ធសាស្ត្រ...

ស្ថានភាពរបស់ប្រទេសចិនបច្ចុប្បន្នគឺស្រដៀងគ្នានឹងស្ថានភាពប្រទេសក្នុងពិភពលោកបានជួបប្រទះអំឡុងឆ្នាំ២០២១ ដែលករណីឆ្លងថ្មីនៃកូវីដ១៩នៅតែជាវត្តមានគួរឱ្យព្រួយបារម្ភខ្លាំង និងនៅតែមានវិធានការបិទខ្ទប់ការដ៏តឹងរឹង។ ទីក្រុងធំៗចំនួន២គឺទីក្រុងសៀងហៃនិងទីក្រុងប៉េកាំងដែលជាដង្ហើមសេដ្ឋកិច្ចរបស់ចិនបានទទួលរងផលប៉ះពាល់ខ្លាំងជាងគេក្រោយពីការបន្តអនុវត្តគោលនយោបាយយ៉ាងតឹងរឹង ក៏ប៉ុន្តែលោកប្រធានាធិបតីចិននៅតែជំនះយ៉ាងដាច់ខាតលើការបិទខ្ទប់នេះ។ គោលនយោបាយសូន្យកូវីដ (Zero Covid Policy) គោលនយោបាយសូន្យកូវីដរបស់ប្រទេសចិន គឺជាការដាក់ចេញនូវវិធានការដ៏តឹងរ៉ឹងមួយចំនួន ដោយអនុវត្តយុទ្ធសាស្ត្រនៃការប្រើប្រាស់ការបិទខ្ទប់យ៉ាងតឹងរ៉ឹង ដូចជាការបិទផ្លូវ សង្កាត់ទាំងមូលនៅទូទាំងប្រទេស ការធ្វើតេស្តជាលក្ខណៈទ្រង់ទ្រាយធំ រួមទាំងការធ្វើចត្តាឡីស័ក ដើម្បីទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលនៃមេរោគឆ្លងចូលសហគមន៍។ គោលបំណងនៃការអនុវត្តវិធីសាស្ត្រនេះ គឺជាការបញ្ចប់ទាំងស្រុងនូវការរីករាលដាលនៃមេរោគនៅក្នុងសហគមន៍ ដើម្បីអនុញ្ញាតឱ្យមានសកម្មភាពសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ចធម្មតាឡើងវិញ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយក៏ការអនុវត្តវិធានការនេះនៅប្រទេសចិនគឺមានលក្ខណៈតឹងរ៉ឹងខ្លាំង ដូចជាការបិទខ្ទប់ទាំងស្រុងចំពោះតំបន់ដែលមានអ្នកឆ្លងសូម្បីតែម្នាក់ ការមិនអនុញ្ញាតិឱ្យប្រជាជនចេញក្រៅលើកលែងតែករណីចាំបាច់ឬបន្ទាន់ ការបិទសាលារៀន ការដឹកជញ្ជូនសាធារណៈត្រូវបានផ្អាកដោយការធ្វើដំណើរស្ទើរតែទាំងអស់ត្រូវបានហាមឃាត់...

សុខសន្តិភាពគឺជាអ្វីដែលមនុស្សជាច្រើនស្រលាញ់និងចង់បាន ប៉ុន្តែក៏មានអ្នកខ្លះប្រាថ្នាចង់ចង់ឃើញសង្គ្រាម ដោយសារតែពួកគេសម្លឹងឃើញសង្គ្រាមថាជាឱកាសដែលអាចទាញយកប្រយោជន៍បានទាំងការទូតនិងសេដ្ឋកិច្ច។ ក្នុងន័យនេះ ឧស្សាហកម្មផលិតអាវុធគឺជាឧស្សាហកម្មមួយដែលមិនអាចឈប់សម្រាក ទោះបីជាពិភពលោកមានសន្តិភាព ឬពិភពលោកមានសង្គ្រាម ឬពិភពលោកជាមួយវិបត្ដិសេដ្ឋកិច្ច ឬវិបត្ដិសង្គមណាមួយឡើយ។ ប្រទេសទន់ខ្សោយហើយទទួលការគម្រាមកំហែងត្រូវការទិញសព្វាវុធទំនើបៗដើម្បីការពារបូរណភាពទឹកដីទោះបីជាមិនទាន់មានសង្គ្រាម ខណៈប្រទេសដែលខ្លាំងមហាអំណាចប្រើប្រាស់ឧស្សាហកម្មផលិតអាវុធអភិវឌ្ឍវិស័យយោធាដើម្បីពង្រឹងអំណាច ព្រមទាំងប្រើប្រាស់ឧស្សាហកម្មនេះដើម្បីជាផ្លូវរកចំណូលសេដ្ឋកិច្ច។ ប្រទេសធំៗដែលនាំចេញអាវុធលើពិភពលោក យោងតាម Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI) បានឱ្យដឹងថា ៧៦% នៃសព្វាវុធ ដែលនាំចេញទៅជុំវិញពិភពលោកចាប់ពីឆ្នាំ ២០១៥ –...

ពលរដ្ឋប្រទេសស្រីលង្កានៅក្នុងទីក្រុងកូឡុំបូនាំគ្នាបាតុកម្ម ស្រែកទាមទារឱ្យលោកប្រធានាធិបតី ហ្គោតាបាយ៉ា រ៉ាចាប៉ាក់សា (Gotabaya Rajapaksa) ចុះចេញពីដំណែង ​ដោយមូលហេតុប្រទេសកំពុងជួបនឹងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចធ្ងន់ធ្ងរ កង្វះស្បៀងអាហារ ក្រដាសសៀវភៅ អគ្គិសនី ប្រេងឥន្ធនៈ និងតម្រូវការចាំបាច់មូលដ្ឋានផ្សេងទៀត ជាពិសេសអត្រាអតិផរណាកើនឡើងខ្ពស់ហួសហេតុ បណ្ដាលឱ្យពលរដ្ឋទាំងក្មេងទាំងចាស់មិនអាចទ្រាំរស់នៅក្នុងស្ថានភាពបែបនេះបន្តទៀតបាន។ សេដ្ឋកិច្ចដាំក្បាលចុះ បំណុលជុំទិស ពលរដ្ឋក៏ស្រេកឃ្លាន រាលរង្គើដល់ប្រព័ន្ធនយោបាយគ្រប់គ្រងប្រទេស ដែលអាចវិវត្តឈានដល់វិបត្តិនយោបាយធ្ងន់ធ្ងរមួយកម្រិតទៀត។ តើដើមចមនៃបញ្ហាវិបត្តិទាំងអស់នេះបណ្ដាលមកពីកត្តាអ្វីខ្លះ? អត្ថបទខាងក្រោមនេះនឹងលើកយកចំណុចខ្លះៗមកធ្វើអត្ថាធិប្យាយ។ បរាជ័យនៃប្រព័ន្ធដឹកនាំប្រទេសស្រីលង្កា ជាទូទៅ ប្រព័ន្ធដឹកនាំនយោបាយដើរតួយ៉ាងសំខាន់ ប្រៀបដូចជាក្បាលម៉ាស៊ីននាំមុខសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសមួយឱ្យឆ្ពោះទៅរកវឌ្ឍនភាពបាន...

ខណៈនេះ រុស្ស៊ីដែលកំពុងខិតខំយ៉ាងសស្រាក់សស្រាំវាយយកឱ្យបាននូវប្រទេសអ៊ុយក្រែនឱ្យកាន់តែឆាប់ រុស្ស៊ីក៏កំពុងប្រឈមមុខនឹងសង្គ្រាមសេដ្ឋកិច្ចដែលក្រុមលោកប្រទេសខាងលិចនាំគ្នាព្រួតដៃដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចលើរុស្ស៊ី។ បាតសន្លឹកបៀររបស់រុស្ស៊ីនៅលើសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកគឺប្រភពថាមពល ដែលបានជួយឱ្យរុស្ស៊ីហាក់មានទឹកមាត់ប្រៃនៅលើឆាកអន្តរជាតិ។ យោងតាម IEA រុស្ស៊ីគឺជាអ្នកផលិតប្រេងឆៅលំដាប់លេខ ៣ ធំជាងគេនៅលើពិភពលោក និងជាប្រទេសដែលនាំចេញប្រេងឆៅមកលើទីផ្សារពិភពលោកលំដាប់លេខ ២ បន្ទាប់ពីអារ៉ាប់ឌីសាអូឌីត។ តួអង្គដែលពិភពលោកមិនអាចខ្វះបាន រុស្ស៊ីក៏ដើរតួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងនាមជាអ្នកផ្គត់ផ្គង់ប្រភពថាមពលដូចជាប្រេងឆៅ និងឧស្ម័នធម្មជាតិនៅលើទឹកដីសហភាពអឺរ៉ុបផងដែរ។ យោងតាម​របាយការណ៍របស់ WEFORUM ២/៥ នៃឧស្ម័នធម្មជាតិដែលសហភាពអឺរ៉ុបបានប្រើប្រាស់គឺបានមកពីរុស្ស៊ី និងបាននាំចូលប្រេងឆៅចូលសហភាពអឺរ៉ុបលើសពី ១/៣។ រុស្ស៊ីក៏ជាតួអង្គដ៏សំខាន់និងចាំបាច់យ៉ាងខ្លាំងមកលើសហភាពអឺរ៉ុប ដោយសារតែវិបត្ដិកង្វះថាមពលដែលបណ្ដាលអាចអតិផរណាកើនឡើងខ្លាំងនៅសហភាពអឺរ៉ុប។ ប្រសិនបើយើងវិភាគឱ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅបន្តិចទៀត​ ប្រសិនបើឆ្នាំ២០២២នេះគឺមានស្ថានភាពប្រេងឆៅដូចឆ្នាំ២០២០វិញ...

បដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មក្នុងពិភពលោកបាននឹងកំពុងតែកើតឡើងជាបន្តបន្ទាប់ ពីមួយសម័យកាលទៅមួយសម័យកាល ហើយបដិវត្តន៍ ៤.០ ក្នុងសតវត្សទី២១នេះ បាននាំឱ្យអរិយ្យធម៌មនុស្សជាតិប្រែប្រួលជាខ្លាំង ដោយវាបានក្លាយជាយុគសម័យមួយ ដែលបច្ចេកវិទ្យារីកចម្រើនលឿនបំផុតក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រមនុស្ស។ ការរីកចម្រើនដ៏ឆាប់រហ័ស បានញ៉ាំងឱ្យបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថលដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ ក្នុងជីវភាពប្រចាំថ្ងៃ។ របៀបរស់នៅរបស់ប្រជាជនទូទាំងសកលលោក មានការពឹងផ្អែកជាខ្លាំងលើបណ្ដាញបច្ចេកវិទ្យាឥតខ្សែ ឬឌីជីថល។ ជាពិសេសមនុស្សបានងាកមករកស៊ីក្នុងរបៀបថ្មី តាមរយៈពាណិជ្ជកម្មតាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិច (e-commerce) ដែលនាំឱ្យតម្រូវការនៃការទូទាត់អេឡិចត្រូនិចកាន់តែពេញនិយម (e-payment) ដោយគេអាចស្កេន QR Code ដើម្បីទូទាត់ប្រាក់ ឬផ្ទេរប្រាក់ឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមកបានយ៉ាងងាយ។...

ការកើនឡើងនៃតម្លៃថាមពល តម្លៃដឹកជញ្ជូន វិបត្តិនៃការផ្គត់ផ្គង់ជាដើម គឺជាកត្តាចម្បងដែលធ្វើឱ្យអតិផរណាកើនឡើង។ ការកើនឡើងអតិផរណានាពេលនេះគឺសំដៅទៅដល់ការឡើងថ្លៃនៃតម្លៃទំនិញប្រើប្រាស់និងសេវានានា ដែលបានកើតឡើងជាសកល ជាពិសេសនៅសហរដ្ឋអាមេរិក ចក្រភពអង់គ្លេស និងសហភាពអឺរ៉ុប។ ដូចគ្នានេះដែរ ការិយាល័យស្ថិតិការងាររបស់សហរដ្ឋអាមេរិក បានប្រកាសកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ថា សន្ទស្សន៍តម្លៃទំនិញប្រើប្រាស់បានកើនឡើងពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ ដោយបានកើនឡើងរហូតដល់ ៧.៥% នៅក្នុងខែមករា ដែលជាកម្រិតដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមកចាប់តាំងពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៨០។ ជាមួយគ្នានេះ យោងតាម euroindicators អឺរ៉ុបវិញក៏មានកំណើនអតិផរណាជាង ៥% ផងដែរ។...

Adam Smith ជឿថាការដែលផ្ដល់សេរីភាពទៅមនុស្សរាល់គ្នាក្នុងការផលិតនិងជួញដូរទំនិញទៅតាមអ្វីដែលចិត្ដចង់និងទៅតាមធម្មជាតិរបស់មនុស្សលើការទាញយកប្រយោជន៍ រួមជាមួយការបើកទីផ្សារប្រកួតប្រជែងរាប់ចាប់ពីក្នុងទីផ្សាក្នុងស្រុកនិងក្រៅប្រទេសនឹងលើកកម្ពស់នូវវិបុលភាពល្អជាងការរឹតត្បិតនៃបទប្បញ្ញត្ដិរបស់រដ្ឋ។ ក្នុងន័យនេះ វិស័យឯកជនជាតួអង្គឯកតែមួយគត់នៅលើចលកររបស់សេដ្ឋកិច្ច ដែលរបបទីផ្សារសេរីសុទ្ធសាធគឺសំដៅដល់ការប្រលែងដៃរបស់រដ្ឋាភិបាល ហើយមនុស្សជាអ្នកប្រកួតប្រជែងគ្នាទៅតាមសមត្ថភាពរបស់ខ្លួនដើម្បីឈានទៅទាញផលប្រយោជន៍និងប្រាក់ចំណេញដែលអាចធ្វើបាន។ ក្រោយពីការបញ្ចប់សង្គ្រាមត្រជាក់ និងការបរាជ័យនៃសេដ្ឋកិច្ចផែនការ សព្វថ្ងៃប្រទេសសឹងតែទាំងអស់នៅលើសកលលោកបានប្រកាន់យកប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរី ដើម្បីលើកកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ដោយសារតែវាមានលក្ខណៈពិសេសច្រើន ដែលអំណោយផលក្នុងការអភិវឌ្ឍសង្គម។ ជាក់ស្ដែង មានអ្នកវិភាគនិងសេដ្ឋវិទូជាច្រើនបានចង្អុលថាការកើនឡើងនូវសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសចិនពីប្រទេសយក្សក្រីក្ររហូតមកក្លាយជាសេដ្ឋកិច្ចធំជាងគេលេខ២និងជាគូប្រជែងជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកគឺមកពីការផ្លាស់ប្ដូប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចផែនការមកជាប្រទេសកុម្មុយនីស្ដប៉ុន្តែសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរី។ ត្បិតថាយើងអាចយល់ថាប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរីជាប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចដែលល្អជាងគេដោយសារវាជួយឱ្យមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ការបង្កើននូវការប្រកួតប្រជែង និងជាពិសេសគឺឱកាសយ៉ាងធំនៃការបង្កើតនាវានុវត្ដន៍ជាច្រើន ប៉ុន្តែវាក៏បង្កប់នូវផលអវិជ្ជមានមួយចំនួនដូចគ្នានៅពេលគេអនុវត្តទ្រឹស្តីនេះជ្រុលហួសហេតុពេក ឬការអនុវត្ដសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរីសុទ្ធសាធ។ តើសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរីដំណើរការដូចម្ដេច? ទ្រឹស្ដី Laissez-faire “ទុកឱ្យគេធ្វើ” គឺជាទ្រឹស្ដីសេដ្ឋកិច្ចកើតចេញពីប្រទេសបារាំងនៅសតវត្សរ៍ទី១៨ ដែលជាទ្រឹស្តីប្រឆាំងនឹងអន្តរាគមន៍របស់រដ្ឋាភិបាលនៅក្នុងសង្វៀនជំនួញ...

បើយោងទៅតាមរបាយការរបស់ធនាគារពិភពលោក (World Bank) សេដ្ឋកិច្ចរបស់តួកគីធ្លាប់តែមានសន្ទុះយ៉ាងខ្លាំង ប៉ុន្តែនៅរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយមកនេះប្រទេសនេះបានជួបប្រទះនូវវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចយ៉ាងច្រើនដែលក្នុងនោះរួមមានទាំង វិបត្តិអតិផរណាការកើនឡើង អត្រាគ្មានការងារធ្វើ និង ភាពងាយរងគ្រោះក្នុងវិស័យសាជីវកម្ម និងហិរញ្ញវត្ថុជាដើម។ យោងទៅតាមរបាយការណ៍ដដែលពីធនាគារពិភពលោកនេះ អត្រាគ្មានការងារធ្វើបានកើនឡើងពី ជាង១០%នៅក្នុងឆ្នាំ២០១០ទៅជិត ១៤%នៅក្នុងឆ្នាំ២០២០ រីឯកម្រិតអតិផរណាវិញបានកើនឡើងដល់ទៅ ២១ % បើគិតមកត្រឹមខែធ្នូនៃឆ្នាំ២០២១នេះ ដែលនៅក្នុងខែធ្នូឆ្នាំ២០២០តម្លៃអតិផរណាគឺមានត្រឹមតែជាង ១៤ %តែប៉ុណ្ណោះ នេះបើយោងទៅតាមទន្និន័យរបស់ធនាគារកណ្ដាលតួកគី។ តម្លៃរូបិយប័ណ្ណតួកគី លីរ៉ា...

មុននឹងមានវត្ដមានរបស់ Omicron ដែលបានរកឃើញនៅថ្ងៃទី២៤ ខែវិច្ឆិកាកន្លងទៅនេះនៅអាហ្រ្វិកខាងត្បូង មេរោគបម្លែងថ្មី Delta ត្រូវបានចាត់ទុកថាជាប្រភេទមេរោគកូវីដ១៩កំពូល ដែលអាចមានសមត្ថភាពឆ្លងលឿន ងាយឱ្យអាចជំងឺធ្លាក់ខ្លួនឈឺធ្ងន់ធ្ងរនិងបាត់បង់ជីវិត។ វត្តមានរបស់មេរោគ Omicron បានធ្វើឱ្យពិភពលោកភ័យព្រួយដោយសារតែមានការសង្ស័យថាមេរោគបម្លែងខ្លួនថ្មីមួយនេះអាចនឹងក្លាយជាដណ្ដើមដំណែងជាមេរោគបម្លែងថ្មីដែលខ្លាំងជាងគេពីមេរោគ Delta និងអាចមានវត្ដមាននៅពាសពេញពិភពលោកនាពេលបន្តិចទៀតនេះ ខណៈប្រទេសលើសពី ៥០ បានប្រកាសពីវត្ដមានរបស់វា។ ដូចនេះ តើសេដ្ឋកិច្ចពិភពអាចនឹងរងផលឥទ្ធិពលយ៉ាងណាពី Omicron? មេរៀនចាស់បង្កើតឱ្យមានការរឹតបន្តឹង បើយើងប្រៀបធៀបពីការផ្ទុះមេរោគបម្លែងខ្លួនថ្មី Delta និង Omicron យើងនឹងឃើញថា...

ត្បិតតែឆ្នាំ២០២០ គឺជាឆ្នាំដែលប្រទេសចិនទទួលការវាយលុកពីកូវីដ១៩ដោយមិនបានត្រៀមទុកជាមុន។ យោងតាមក្រាបរបស់ National Bureau of Statistics of China កំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសចិនបានដាំក្បាលចុះយ៉ាងជ្រៅកាលពីត្រីមាសទី ១ ដែលធ្លាក់ដល់ -៦,៨% ហើយប្រទេសចិនបានដើរចេញពីឆ្នាំ២០២០ ដោយកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ៦,៨% និងចាប់ផ្ដើមសេដ្ឋកិច្ចត្រីមាសទី ១ នៅឆ្នាំ២០២១ ដោយកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ១៨,៣%។ យ៉ាងណាមិញ ភាពជោគជ័យនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសមហាអំណាចមួយនេះមិនបានយូរឡើយ ដែលកំណើនសេដ្ឋកិច្ចបានចាប់ផ្ដើមធ្លាក់ចុះចាប់ពីត្រីមាសទី ២...

ការឡើងចុះនៃតម្លៃថាមពលដូចជាប្រេងឥន្ធនៈ ឬហ្គាសជាដើម បានប៉ះពាល់មួយផ្នែកធំនៃជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទូទៅក្នុងសកលលោក។ ការឡើងថ្លៃនៃតម្លៃថាមពលនឹងធ្វើឱ្យថ្លៃដឹកជញ្ជូនកើនឡើង ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យតម្លៃទំនិញប្រើប្រាស់និងសេវាមួយចំនួនឡើងថ្លៃជាមួយគ្នាដែរ ដែលអាចធ្វើឱ្យមានអតិផរណាផងដែរ។ បើយើងប្រៀបធៀបស្ថានភាពតម្លៃថាមពលកាលពីឆ្នាំ២០២០ និងឆ្នាំ២០២១ នេះគឺខុសស្រឡះត្បិតតែពិភពលោកទទួលការវាយលុកនៃវិបត្ដិកូវីដ១៩ដូចគ្នា។ កាលពីឆ្នាំ ២០២០ តម្លៃប្រេងឆៅបានដាំក្បាលចុះយ៉ាងគំហុក រហូតដល់ខ្វះកន្លែងស្តុកប្រេង ដែលបណ្ដាលឱ្យតម្លៃធ្លាក់ចុះក្រោម ០ ដុល្លារអាមេរិក ខណៈឆ្នាំ២០២១ ប្រទេសសេដ្ឋកិច្ចធំៗបែរជាខ្វះថាមពលដើម្បីប្រើប្រាស់ហើយតម្លៃថាមពលបែរជាស្ទុះឡើងថ្លៃទៅវិញ។ ដូចនេះ តើហេតុអ្វីបានជាតម្លៃថាមពលនៅទីផ្សារអន្តរជាតិឡើងថ្លៃនៅពេលនេះ? ដើម្បីស្វែងយល់ឱ្យបានស៊ីជម្រៅ យើងគួរក្រឡេកទៅមើលស្ថានភាពថាមពលរបស់ប្រទេសធំៗនៅក្នុងពិភពលោក។ ១. ការកើនឡើងតម្លៃ និងកង្វះថាមពលនៅអឺរ៉ុបនិងចក្រភពអង់គ្លេស ប៉ុន្មានសប្ដាហ៍កន្លងទៅនេះ អឺរ៉ុបនិងចក្រភពអង់គ្លេសកំពុងតែវឹកវរជាមួយនឹងវិបត្ដិថាមពល ដែលបណ្ដាលមកពីកង្វះថាមពល...