"ថង់ប្រាជ្ញារបស់កម្ពុជា ដឹកនាំដោយគ្រាប់ពូជរបស់កម្ពុជា"

នយោបាយការបរទេស

ភាពស្ងប់ស្ងាត់របស់លោក ស៊ី ជីនពីង (Xi Jinping) នៅក្នុងរដ្ឋកាលរបស់លោក ចូ បៃដិន (Joe Biden)

នៅក្នុងសប្តាហ៍ដំបូងបន្ទាប់ពីការស្បថចូលកាន់ដំណែងរបស់លោកប្រធានាធិបតី ចូ បៃដិន​ កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែមករាកន្លងទៅនេះ លោកប្រធានាធិបតីបានធ្វើការសំណេះសំណាលតាមទូរស័ព្ទជាមួយនឹងថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលនៃប្រទេសដែលជាដៃគូសម្ព័ន្ធមិត្តរួមមាន ចក្រភពអង់គ្លេស អាឡឺម៉ង់ បារាំង​ កាណាដា​ និង ជប៉ុន​​ផងដែរ។​ មិនតែប៉ុណ្ណោះ លោកចូ បៃដិន ក៏បានទូរស័ព្ទទៅលោក វ៉្លាដឺមៀរ ពូទីន (Vladimir Putin)  និង​ ប្រធានាធិបតីម៉ិចស៊ីក លោក អានដ្រេស...

វិសមភាពសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកដោយសារវ៉ាក់សាំងកូវីដ១៩

កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែកុម្ភៈ កន្លងទៅនេះ អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ លោក António Guterres បានលើកឡើងពីភាពមិន​ស្មើគ្នា និងអយុត្ដិធម៌លើការចែកចាយវ៉ាក់សំាង ដែលមានប្រទេសធំៗចំនួន ១០ មានវ៉ាក់សាំងកូវីដ១៩ក្នុងដៃចំនួន ៧៥% នៃចំនួនវ៉ាក់សាំងសរុបក្នុងពិភពលោក ខណៈប្រទេសចំនួន ១៣០ មិនមានវ៉ាក់សាំងសូម្បីតែមួយដូស។ នេះសរបញ្ជាក់ពីគម្លាតវិសមភាពនៃការទទួលបានវ៉ាក់សាំងរវាងប្រទេសអ្នកមាននិងប្រទេសអ្នកក្រក្នុងការទទួលបានវ៉ាក់សាំងកូវីដ១៩ ដែលបណ្ដាលមកពីកត្ដាសេដ្ឋកិច្ចនិងឥទ្ធិពលនយោបាយការបរទេស។ ទោះបីវ៉ាក់សាំងជាក្ដីសង្ឃឹមក្នុងការបើកសេដ្ឋកិច្ចឡើងវិញក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែវិសមភាពនៃការទទួលបានវ៉ាក់សាំងនេះនឹងអាចផ្ដល់បន្ទុកបន្ថែមលើគម្លាតសេដ្ឋកិច្ចនិងការអភិវឌ្ឍរវាងប្រទេសក្រីក្រនិងប្រទេសអ្នកមាន។ ចំពោះការអនុម័តគោលនយោបាយអំឡុងពេលនៃការផលិតវ៉ាក់សាំងកូវីដ១៩ ប្រទេសធំៗបានកំណត់ជំហរខ្លួនក្នុងការស្តុកទុកវ៉ាក់សាំង ដោយមើលឃើញពីវិធីសាស្រ្តនៅក្នុងការឆ្មក់យកឱកាសសេដ្ឋកិច្ចនិងលើកមុខមាត់របស់ខ្លួនលើឆាកអន្តរជាតិនាថ្ងៃខាងមុខ។ យោងតាមក្រុមយុទ្ធនាការ...

ស្រដៀងគ្នា តែមិនដូចគ្នា

លទ្ធផលបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ២០២០ ដូចជាទឹកដែលបានជះឱ្យក្រុមយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាស្វាងថាអំណាចរបស់ខ្លួនបានបាត់បង់បន្តិចម្ដងៗ ដែលនេះផ្ទុយពីគោលបំណងដំបូងរបស់ខ្លួននៅពេលបើកឱកាសផ្ដល់អំណាចខ្លះឱ្យក្រុមលោកស្រី អ៊ុង សាន ស៊ូជី មកដឹកនាំប្រទេសកាលពីឆ្នាំ២០១៥។ រដ្ឋប្រហារយោធានៅថ្ងៃទី១ កុម្ភៈកន្លងទៅនេះ បានធ្វើឱ្យពិភពលោកភ្ញាក់ផ្អើលនិងព្រួយបារម្ភពីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាដែលទើបមានពន្លកបន្តិច ទោះបីជាព្រឹត្តិការណ៍រដ្ឋប្រហារយោធាមិនមែនកើតឡើងលើកទីមួយនៅក្នុងប្រទេសនេះ និងនៅក្នុងតំបន់អាស៊ានក៏ដោយ។ ដោយឡែក នៅក្នុងបរិបទអាស៊ាននាកន្លះទសវត្សរ៍កន្លងទៅនេះ  ត្បិតតែរាជរដ្ឋាភិបាលប្រទេសថៃសព្វថៃ្ង​បានកើតចេញពីការបោះឆ្នោតកាលពីឆ្នាំ២០១៩ក៏ដោយក្ដី មូលហេតុចម្បងនៃការបង្កើតរាជរដ្ឋាភិបាលនេះក៏ជាប់ទាក់ទិននឹងរដ្ឋប្រហារយោធាកាលពីឆ្នាំ២០១៤ផងដែរ។ ចំណែកឯព្រឹត្តិការណ៍រដ្ឋប្រហារយោធានៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ានាពេលបច្ចុប្បន្នដែលពិភពលោកកំពុងតាមដាន ក៏ប្រហែលជានឹងបានមេរៀនមកពីប្រទេសថៃដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ប្រាយុទ្ធ ចាន់អូចា ប្រើប្រាស់យុទ្ធសាស្ត្រជោគជ័យដោយអង្គុយតំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីដោយស្របច្បាប់ និងកាន់អំណាចអស់រយៈពេលជាង៧ឆ្នាំ។ អំឡុងឆ្នាំ២០១៣ទៅឆ្នាំ២០១៤ គឺជាឆ្នាំដែលប្រទេសថៃជួបគ្រោះធំរហូតដល់មានចំហាយសង្រ្គាមស៊ីវិលផងដែរ។ កាលនោះ...

តើការវិវត្តនៃនយោបាយនៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាបានជះឥទ្ធិពលអ្វីខ្លះទៅលើទំនាក់ទំនងនយោបាយក្នុងនិងក្រៅតំបន់?

ថ្មីៗនេះចំណាប់អារម្មណ៍របស់ពិភពលោកបានបង្វែរទិសដៅមកផ្តោតលើការវិវត្តនៃនយោបាយដ៏គួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលមួយនៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា។ កាលពីថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ នេះ លោកស្រី អ៊ុង សាន ស៊ូជី (Aung San Suu Kyi) រួមជាមួយនឹងថ្នាក់ដឹកនាំដទៃទៀតនៃគណបក្សរបស់លោកស្រី ត្រូវបានចាប់ឃុំខ្លួននៅក្នុងរដ្ឋប្រហារនៃក្រុមយោធាដែលបានប្រកាសកាន់អំណាចនៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា។ ការវិវត្តនៃរបត់នយោបាយថ្មីនេះបានទទួលការឆ្លើយតបភ្លាមៗពីបណ្តាប្រទេស និងអង្គការផ្សេងៗនៅក្នុងពិភពលោកដែលមានរួមទាំងប្រទេសនៅក្នុងតំបន់ដែលជាសមាជិកអាស៊ាន សហរដ្ឋអាមេរិក ប្រទេសចិន និងអង្គការសហប្រជាជាតិផងដែរ។ ប្រសិនបើយើងក្រឡេកមើលទៅប្រវត្តិសាស្រ្តនៃការឡើងកាន់តំណែងរបស់លោកស្រី អ៊ុង សាន ស៊ូជី វិញ...

ស្ថានទូតទិន្នន័យ៖ វិធីសាស្ត្រអេស្តូនីការពារអធិបតេយ្យរបស់ខ្លួនពីមហាអំណាចជាប់របងខ្លួន

នៅពេលដែលយើងលឺពាក្យថាស្ថានទូតនោះ យើងនឹងនឹកឃើញពីស្ថាប័នមួយដែលមានអគ្គរាជទូត មន្ត្រីការទូត និងបុគ្គលិកនានានៅទីនោះ។ ផ្ទុយទៅវិញ ប្រទេសអេស្តូនី (Estonia) បានដាក់ស្ថានទូតរបស់ខ្លួននៅប្រទេសលុចសាំបួរ (Luxembourg) ដែលស្ថានទូតនោះមិនមានមនុស្សឡើយ តែផ្ទុកទៅដោយសំណុំទិន្នន័យសំខាន់ៗជាឌីជីថលរបស់រដ្ឋាភិបាលអេស្តូនី។ ប្រទេសអេស្តូនី បានប្រសិទ្ធនាមវាជាស្ថានទូតទិន្នន័យ (Data Embassy) ទីមួយនៅលើសកលលោក។ ហេតុអ្វីបានជាប្រទេសអេស្តូនីបង្កើតស្ថានទូតទិន្នន័យឡើង? មូលហេតុទីមួយដែលនាំឱ្យប្រទេសអេស្តូនីបង្កើតស្ថានទូតទិន្នន័យនេះឡើងគឺដោយសារតែប្រទេសអេស្តូនីបានទទួលរងនូវការវាយប្រហារតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតជាច្រើនដងនៅក្នុងឆ្នាំ២០០៧ដែលនាំឱ្យគេហទំព័រផ្លូវការរបស់រដ្ឋាភិបាលប្រទេសអេស្តូនីចំនួន៥៨លែងដំណើរការក្នុងពេលតែមួយ។ ទិន្នន័យសំខាន់ៗជាច្រើនរបស់រដ្ឋាភិបាលអេស្តូនីមិនត្រូវបានបាត់បង់ដោយសារតែការវាយប្រហារមួយនេះទេ ដោយសារតែអេស្តូនីមានឯកសារស្តុកបម្រុងទុកនៅស្ថានទូតរបស់ខ្លួននៅជុំវិញពិភពលោក។ រដ្ឋាភិបាលអេស្តូនីបានចោទប្រកាន់ថា រុស្ស៊ីគឺជាអ្នកនៅពីក្រោយខ្នងនៃការវាយប្រហារនេះ ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលក្រឹមឡាំង (Kremlin) បានច្រានចោលទាំងស្រុងនូវការចោទប្រកាន់នេះ។...

ចក្រភពអង់គ្លេស និង សមាគមនៃប្រជាជាតិខមម្មុនវែល (Commonwealth of Nations) ក្រោយការចាកចេញពីសហភាពអ៊ឺរ៉ុប

ចក្រភពអង់គ្លេសបានចាកចេញពីសហភាពអ៊ឺរ៉ុបជាផ្លូវការកាលពីថ្ងៃទី៣១ ខែមករា ឆ្នាំ២០២០ កន្លងទៅនេះ ហើយបានចាប់ផ្តើមពង្រឹងអំណាចនយោបាយ និងអំណាចសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនដោយឯករាជ្យពីសហភាពអ៊ឺរ៉ុបចាប់ពីពេលនោះមក។ ចក្រភពអង់គ្លេសបានស្តារមុខមាត់របស់ខ្លួននៅលើឆាកអន្តរជាតិដោយបានបង្កើនទំនាក់ទំនងនយោបាយការបរទេស និងទំនាក់ទំនងខាងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនជាមួយនឹងបណ្តាប្រទេស និងស្ថាប័នផ្សេងៗ ដែលក្នុងនោះរួមមានបង្ហាញការយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើអង្គការអន្តរប្រទេសមួយដែលមានឈ្មោះថា «សមាគមនៃប្រជាជាតិខមម្មុនវែល(សមាគមនៃប្រជាជាតិ Commonwealth)»។ គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា សមាគមនៃប្រជាជាតិខមម្មុនវែលនេះគឺជាសមាគមមួយដែលបានបង្កើតឡើងនៅក្រោមសេចក្តីប្រកាសទីក្រុងឡុងនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៤៩។ សមាគមនេះមានប្រទេសជាសមាជិកចំនួន៥៤ រួមមានប្រទេសនៅក្នុងតំបន់អាហ្វ្រិក តំបន់អាស៊ី អាមេរិកខាងត្បូង អ៊ឺរ៉ុប និង ប៉ាស៊ីហ្វិក ហើយ ប្រទេសទាំងនោះមួយចំនួនធំគឺជាប្រទេសដែលធ្លាប់ស្ថិតក្រោមអាណានិគមរបស់ចក្រភពអង់គ្លេស។ គោលបំណងនៃការបង្កើតសមាគមនេះឡើងគឺដើម្បីរក្សាចំណងមិត្តភាពរវាងចក្រភពអង់គ្លេសនិងឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួន ជាមួយនឹងបណ្តាប្រទេសអតីតអាណានិគម...

តើប្រទេសតួកគីកំពុងតែឈរនៅចំណុចណានៃនយោបាយពិភពលោក?

ប្រទេសតួកគីគឺជាប្រទេសមួយដែលស្ថិតនៅត្រង់ចំណុចភូមិសាស្រ្តនយោបាយដ៏សំខាន់ដោយសារតែប្រទេសនេះស្ថិតនៅជាប់ទ្វីបអុឺរ៉ុប ទ្វីបអាសុី និងនៅមានសមុទ្រដែលភ្ជាប់ទៅនឹងទ្វីបអាហ្រិ្វកផងដែរ។ នៅក្នុងអំឡុងពេលសង្គ្រាមលោកលើកទី២ តួកគីមានទំនាក់ទំនងនយោបាយការបរទេសយ៉ាងជិតស្និតជាមួយប្រទេសលោកខាងលិចដោយប្រទេសនេះបានចូលរួមជាមួយប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្តនៅក្នុងសង្រ្គាមលោកលើកទី២។ បន្ទាប់ពីសង្គ្រាមនេះត្រូវបានបញ្ចប់ តួកគីនៅតែបន្តទំនាក់ទំនងយ៉ាងសកម្មជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកនិងអុឺរ៉ុបដើម្បីទទួលបានការការពារសន្តិសុខពីការគំរាមកំហែង និងការជះឥទ្ធិពលរបស់សហភាពសូវៀតនៅក្នុងសង្គ្រាមត្រជាក់។ ទំនាក់ទំនងនេះចាប់ផ្តើមមានការរង្គោះរង្គើរនៅពេលដែលតួកគីបានចោទប្រកាន់លោកខាងលិចថាមិនបានចូលរួមដោះស្រាយបញ្ហានៅក្នុងប្រទេសសុីប(Cyprus)នៅពេលដែលមានការប៉ុនប៉ងធ្វើរដ្ឋប្រហារក្នុងឆ្នាំ១៩៧៤។ ហើយចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៦៤មក តួកគីបានបង្កើនចំណងមិត្តភាពនិងបានខិតជិតទៅរកសហភាពសូវៀតវិញផងដែរ។ នៅក្នុងអត្ថបទនេះ យើងនឹងក្រលេកមើលអំពីបច្ចុប្បន្នភាពនៃទំនាក់ទំនងរវាងតួកគីជាមួយនិងបណ្តាលប្រទេសធំៗដូចជាអាមេរិក ចិន រុស្ស៊ី និងសហភាពអុឺរ៉ុប ជាមួយនឹងព្រឹត្តិការណ៏ពិភពលោកមួយចំនួនដែលតួកគីបានលូកដៃចូល ហើយបន្ទាប់មកយើងនឹងទៅមើលថាតើមានមូលហេតុអ្វីដែលជំរុញឱ្យប្រទេសនេះដើរលើគោលនយោបាយបរទេសបែបនោះ។ បច្ចុប្បន្ននេះ ប្រទេសតួកគីកំពុងតែបន្តដំណើរការនយោបាយការបរទេសរបស់ខ្លួនយ៉ាងឯករាជ្យពីអាមេរិកនិងអុឺរ៉ុបបើទោះជាខ្លួនគឺជាសម្ព័ន្ធមិត្តដែលមានឈ្មោះជាសមាជិកនៅក្នុងអង្គការណាតូក៏ដោយ។ សម្ព័ន្ធភាពរវាងតួកគីនិងអាមេរិកគឺជាសម្ព័ន្ធភាពមួយដែលពុំមានភាពប្រាកដប្រជានោះទេ ដោយនៅពេលខ្លះប្រទេសទាំងពីរនេះបានសហការគ្នាយ៉ាងជិតស្និទ្ធ រីឯពេលខ្លះទៀត យើងឃើញថាប្រទេសទាំងពីរនេះមានគោលនយោបាយប្រទាំងប្រទើសគ្នាទៅវិញ។ ចាប់តាំងពីការជាប់ឆ្នោតរបស់ប្រធានាធិបតី រីសិប...

អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីតនិងកាតា៖ អារ៉ាប់ដូចគ្នា គំនិតខុសគ្នា

នៅចុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០នេះ នៅឯតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ាមានព័ត៌មានដ៏ល្អមួយដោយរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសនៃប្រទេសអារាប៊ីសាអ៊ូឌីត (Saudi Arabia) បានថ្លែងការណ៍ថា រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងរីយ៉ាដ (Riyadh) កំពុងតែចរចាដើម្បីបញ្ចប់ជម្លោះជាមួយប្រទេសជិតខាងដ៏តូចមួយរបស់ខ្លួនគឺប្រទេសកាតា (Qatar)។ ការសម្រេចចិត្តរបស់រដ្ឋាភិបាលអារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីតពិតជាធ្វើឱ្យពិភពលោកមានការភ្ញាក់ផ្អើលយ៉ាងខ្លាំង ដោយសារតែប្រទេសទាំងពីរបានធ្លាក់ទៅក្នុងជម្លោះយ៉ាងក្តៅគគុកមួយក្នុងឆ្នាំ២០១៧។ ជម្លោះនេះបានបណ្តាលឱ្យប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីតកាត់ផ្តាច់ទំនាក់ទំនងទាំងផ្នែកនយោបាយ ការទូត និងសេដ្ឋកិច្ចជាមួយប្រទេសកាតាផងដែរ។ ដើម្បីឱ្យដឹងកាន់តែច្បាស់ពីរឿងរ៉ាវដើមទងនៃជម្លោះរវាងប្រទេសទាំងពីរ យើងត្រូវបកទៅមើលស្ថានភាពក្នុងក្រុមប្រទេសឈូងសមុទ្រពែក (Persian Gulf Countries)ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានទសវត្សចុងក្រោយនេះ។ នយោបាយការបរទេសរបស់ប្រទេសកាតាគឺផ្តោតលើការរក្សាសុវត្ថិភាពនៃរបបគ្រប់គ្រងរាជវង្សអាល់ថានី ដែលជារាជវង្សកាន់កាប់ប្រទេសកាតាជាចម្បង។ ប្រទេសកាតាតែងចាត់ទុកប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីតជាគ្រោះថ្នាក់ដ៏ធំមួយ ដោយសារតែប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីតធ្លាប់មានជាប់ការពាក់ព័ន្ធនឹងសកម្មភាពប៉ុនប៉ងផ្តួលរលំត្រកូលអាល់ថានីជាច្រើនដង។ ជាជាងក្លាយជាប្រទេសចំណុះឱ្យប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត...

ពិភពលោកនិងការប្រណាំងប្រជែងផលិតកម្មនៃវ៉ាក់សាំងការពារជំងឺកូវីដ១៩

រាប់ចាប់តាំងពីការផ្តើមរីករាលដាលដំបូងក្នុងថ្ងៃទី១៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ ពីទីក្រុងវ៉ូហានប្រទេសចិនមក រយៈពេលប្រមាណ១ឆ្នាំជាងហើយដែលជំងឺឆ្លងនេះរាតត្បាតពាសពេញពិភពលោកទាំងអស់ និងសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងតិចណាស់ ១,៤ លាននាក់។ មកទាល់ពេលនេះ វ៉ាក់សាំងប្រឆាំងជំងឺកូវីដ១៩ ជាច្រើន ត្រូវបានព្យាយាមស្រាវជ្រាវនិងផលិតឡើង ដែលក្នុងនោះមានប្រទេសប្រទេសរុស្ស៊ីដែលទទួលជោគជ័យស្ទើរតែ៩០% ក្នុងការប្រើប្រាស់សាកល្បងលើមនុស្ស ៤៣.៥០០ នាក់។ ក្រៅពីនេះ ក្រុមហ៊ុនអាមេរិក Pfizer/BioNTech បានដាក់ពាក្យសុំសិទ្ធិធ្វើចរាចរណ៍ក្រោយកម្រិតជោគជ័យ ៩០% និងក្រុមហ៊ុនអង់គ្លេសAstraZeneca បង្ហាញពីភាពជោគជ័យត្រឹមកម្រិត ៧០%...

គោលនយោបាយអាមេរិកថ្មីរះលើដែនដីចាស់

បន្ទាប់ពីការប្រកួតរើសប្រធានាធិបតីដ៏ប្រកៀកប្រកិតគ្នានៅថ្ងៃបោះឆ្នោតមក ទីបំផុតពិភពលោកបានទទួលលទ្ធផលបឋមពីអនាគតម្ចាស់សេតវិមានថ្មីហើយ ដែលមានអាយុ ៧៧ ឆ្នាំ និងជាខ្ញីចាស់ក្នុងវិថីនយោបាយអាមេរិក។ បើគ្មានអ្វីប្រែប្រួល លោក ចូ បៃដិន នឹងក្លាយជាប្រធានាធិបតីទី៤៦ ហើយនឹងត្រូវឈានជើងចូលសេតវិមានដែលនាំជាមួយយុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយការទេសថ្មី ប៉ុន្តែនៅបន្តគោលដៅនៃការព្យាយាមខ្ទប់ការរីកឥទ្ធិពលរបស់ចិន និងរក្សាតំណែងអាមេរិកជាមេដឹកនាំប្រទេសទីមួយក្នុងលោក។ យុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយការបរទេសរបស់លោក ចូ បៃដិន អាចនឹងធ្វើឱ្យប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្ដធំៗដូចជាជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង កាណាដា សប្បាយចិត្ដនិងចាប់ផ្ដើមរាត្រីទឹកឃ្មុំជាមួយអាមេរិកឡើងវិញ ក្រោយរាត្រីទឹកខ្មេះនៅរដ្ឋកាលលោក ដូណាល់ ត្រាំ។ ត្បិតតែនៅក្នុងយន្ដការទាក់ទាញសន្ថឹកឆ្នោតរបស់...

ការប្រឆាំងតវ៉ាដែលផ្តើមចេញពីប្រទេសបារាំងទៅជុំវិញពិភពលោក

ចាប់តាំងពីចប់សង្គ្រាមលោកលើកទីពីរមក ប្រទេសបារាំងបានចាប់ផ្តើមក្លាយទៅជាគោលដៅនៃជនចំណាកស្រុកផ្សេងៗនៅជុំវិញពិភពលោក។ ប្រទេសនេះបច្ចុប្បន្នគឺជាប្រទេសដែលមានប្រជាជនចម្រុះជាតិសាសន៍ និងពណ៌សម្បុរ។ ភាពចម្រុះជាតិសាសន៍នេះក៏បានបង្ករឱ្យមានភាពចម្រូងចម្រាស់ជាច្រើនផងដែរ ដែលពេលថ្មីៗនេះជាក់ស្តែងប្រទេសបារាំងក៏កំពុងតែជួបបញ្ហាមួយដែលកើតឡើងរវាងប្រជាជនដែលកាន់សាសនាឥស្លាមនិងរដ្ឋាភិបាលប្រកាន់ខ្ជាប់នូវសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិរបស់លោក ម៉ាក្រុង (Macron) ផងដែរ។ ការប្រឆាំងតវ៉ារបស់ប្រជាជនមូស្លីមទៅលើរដ្ឋាភិបាលបារាំងដែលស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ប្រធានាធិបតីម៉ាក្រុង ត្រូវបានឆាបឆេះឡើងបន្ទាប់ពីមានការបោះពុម្ពផ្សាយឡើងវិញរបស់ក្រុមហ៊ុនទស្សនាវដ្តីបារាំង Charlie Hebdo នូវរូបត្លុករបស់ ព្យាការី មូហាម៉ាត់ (Prophet Muhammad) ដែលជាព្យាការីរបស់ព្រះអាឡោះនៃសាសនាឥស្លាម។ អំពើទាំងនេះត្រូវបានចាត់ទុកថាជាការប្រមាថយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ហើយជាអំពើដែលត្រូវបានហាមឃាត់ដាច់ខាតនៅក្នុងសាសនាឥស្លាម។ គួរបញ្ជាក់ផងដែរថាការបោះពុម្ពផ្សព្វផ្សាយរូបត្លុកឡើងវិញនេះត្រូវបានធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី០១ ខែកញ្ញា ២០២០នេះ ដែលការផ្សព្វផ្សាយនេះធ្លាប់បានធ្វើរួចជាច្រើនដងមកហើយពីប្រភពផ្សេងៗគ្នាតាំងពីឆ្នាំ២០០៥មកម្ល៉េះ។...

ពិភពលោក និងបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ

អាកាសធាតុ និងបរិយាកាសពិភពលោកបច្ចុប្បន្ន គឺជាសមាសធាតុដ៏សំខាន់នៅក្នុងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ និងជាបញ្ហាអាទិភាពខ្ពស់បំផុតនៅក្នុងបរិបទការទូត។ វាជាហានិភ័យនិងរឿងគួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលបំផុតបើសិនជាយើងបានដឹង តែមិនអើពើអំពីស្ថានភាពនៃការផ្លាស់ប្តូរដ៏អាក្រក់បំផុតរបស់អាកាសធាតុពិភពលោកនៅក្នុងប្រមាណ ២ ទស្សវត្សចុងក្រោយនេះ។ បញ្ហាបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុបានកំពុងធ្វើឱ្យពិភពលោកទាំងមូលរងគ្រោះ និងខូចខាតប្រយោជន៍ជាច្រើនជាពិសេសគឺការស្លាប់បាត់បង់ជីវិតមនុស្ស សត្វ និងការប្រើប្រាស់ថវិកាយ៉ាងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ក្នុងការដោះស្រាយនូវបញ្ហានេះ។ បម្រែបម្រួលអាកាសធាតុគឺជាការព្រួយបារម្ភសកលមួយដែលពិភពលោកត្រូវតែយកចិត្តទុកដាក់ជាដាច់ខាតមិនថាប្រទេសមហាអំណាច ប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍ និងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ក្តី។ ហើយការពិតនោះគឺមនុស្សកំពុងតែដើរយឺតជាងការប្រែប្រួលនៃអាកាសធាតុ ដែលធ្វើឱ្យការបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុក្លាយជាការគំរាមកំហែងយ៉ាងខ្លាំងដល់ពិភពលោកទាំងមូល ដូចជា ការកើនឡើងនៃនីវ៉ូទឹកសមុទ្រដែលបណ្តាលមកពីការរលាយទឹកកកដោយសាររងើកភ្លើងនៃព្រះអាទិត្យ គ្រោះរាំងស្ងួត និងខ្យល់ព្យុះ ជាដើម។ ជានិច្ចជាកាលការអនុវត្តគោលនយោបាយជាតិ ផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងយន្តការការពារបរិស្ថានរបស់ប្រទេស តែងតែត្រូវបានគេលើកឡើងនៅជាពិសេសបណ្តាប្រទេសអ៊ឺរ៉ុប...
spot_img

អត្ថបទពេញនិយម

ចួលរួម 1$ ដើម្បីគាំទ្រអ្នកសរសេរអត្ថបទ និង វិចិត្រករ
ចួលរួម 1$ ដើម្បីគាំទ្រអ្នកសរសេរអត្ថបទ និង វិចិត្រករ